بررسی گیاه‌پالایی، رشد، عملکرد و سایر صفات زراعی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendola officinalis L.) تحت تأثیر فلزات سنگین سرب و کادمیم

از جمله گیاهان مؤثر در زمینه پالایش زمین از فلزات سنگین، که جنبه دارویی نیز دارد، گیاه هميشه‌بهار می‌باشد. به منظور بررسی میزان پالایش و تحمل این گیاه به فلزات سنگین و اثر فلزات سنگین سرب و کادمیم بر رشد، عملکرد و سایر صفات زراعی گیاه دارویی همیشه‌بهار، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل دو عامل با 6 تکرار در بهار و تابستان سال زراعی 1394 به صورت گلدانی در مزرعه‌ی تحقیقاتی سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری شهرکرد بررسی شد. تیمارها شامل سطوح مختلف کادمیم (0، 5، 25و 50 میلی‌گرم در کیلوگرم) و سرب (0، 40، 100و 250 میلی‌گرم در کیلوگرم) بود. نتایج حاصل نشان داد که، سطوح مختلف سرب وکادمیم برخصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، از جمله وزن کل ماده خشک، شاخص سطح برگ، میزان جذب خالص و سرعت رشد اثرات معنی‌داری را نشان داد. بطوری‌که آستانه تحمل گیاه تا تیمار تحت آلودگی ترکیبی کادمیم 5 (میلی‌گرم در کیلوگرم) و سرب250(میلی‌گرم درکیلوگرم) بود و پس از آن در اکثر صفات مورد بررسی روند نزولی دیده شد. همچنین بالاترین همبستگی بین وزن خشک اندام هوایی و اندام زمینی با شاخص سطح برگ بدست آمد. سطوح مختلف فلزات سنگین کادمیم وسرب، اثرات معنی‌داری بر میزان آن‌ها در اندام هوایی و اندام زمینی گیاه داشت. بیشترین میزان کادمیم اندام هوایی در تیمار منفرد کادمیم 50 (میلی‌گرم در کیلوگرم)، بالاترین میزان سرب در اندام زمینی مربوط به گیاه تحت تیمارمنفرد سرب 250 (میلی‌گرم در کیلوگرم) و بالاترین میزان سرب در اندام هوایی مربوط به گیاه تحت تیمار ترکیبی کادمیم 50 (میلی‌گرم در کیلوگرم) و سرب 250 (میلی‌گرم در کیلوگرم) است. به نظر می‌رسد اثرات منفی این فلزات به خصوص کادمیم، غالباً به دلیل اثر بر فتوسنتز گیاهی، می‌باشد.