بررسي كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان و ارائه الگوي رابط‌كاربر كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان در ايران

رابط‌كاربر كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان در عملكرد مطلوب اين كتابخانه‌ها نقش تعيين ‌كننده‌اي دارند و اين کتابخانه‌ها زماني مي‌توانند عملكرد مطلوبي داشته باشند كه كودكان بتوانند تعامل مناسبي با آنها برقرار كنند. در پژوهش حاضر رابط‌كاربر كتابخانه‌های مهم ديجيتال كودكان در جهان مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر آن است تا با بررسي رابط‌كاربر اين کتابخانه‌ها و اخذ نظرات متخصصان، الگويي را براي رابط‌كاربر كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان در ايران ارائه دهد. شش كتابخانه مهم ديجيتالي كودكان در جهان،‌ جامعه تحقيق اين پژوهش را تشكيل داده‌اند. از طريق بررسي متون و منابع موجود در رابطه با كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان و رابط‌هاي كاربر آنها، سياهه وارسي متشكل از 15 معيار و 98 مؤلفه تهيه و براي هر يك از كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان مورد‌بررسي سياهه‌اي تكميل شد. داده‌هاي حاصل از طريق نرم‌افزار Spss و Excel و با استفاده از روش‌هاي آمار توصيفي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج حاصل از پژوهش نشان داد كه وضعيت رعايت معيارهاي رابط‌كاربر در بين كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان جهان (با ميزان رعايت 43/63 درصد) در وضعيت مطلوبي قرار دارند. از بين معيارهاي مورد مطالعه،‌ معيار «امكانات مطالعه منابع بازيابي‌شده از كتابخانه» (با 33/94 درصد) و معيار «شخصي‌سازي متن» (با 33/3 درصد) به ترتيب بالاترين و پايين‌‌ترين ميزان رعايت را به خود اختصاص داده‌اند. از ديدگاه متخصصان نيز «پيام‌هاي نشان‌دهنده خطا» و «شخصي‌سازي متن» به ترتيب از بيشترين و كمترين ميزان اهميت برخوردار هستند. همچنين رتبه‌بندي كتابخانه‌ها از نظر رابط‌كاربر به ترتيب عبارتند از: «كتابخانه ملي كودكان فرانسه»، «كتابخانه ملي كودكان و نوجوانان ايران»، «كتابخانه بين‌المللي ديجيتالي كودكان»، «Children`s story book on-line» ، «Children`s books on-line»، «Story Place». در پايان نيز با توجه به نمره اختصاص داده شده به هر مؤلفه ازسوی متخصصان و ميزان اعمال هر يك از آنها در كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان مورد بررسي، الگوي پيشنهادي براي رابط‌كاربر كتابخانه‌هاي ديجيتال كودكان در ايران ارائه شده است.