تنوع بخشی به اقتصاد روستاها به منظور تحقق توسعه پایدار روستایی مطالعه موردی: دهستان مرحمت آباد شمالی، شهرستان میاندوآب

اعتقاد کلی بر این است که تنوع شالوده و اساس ثبات و پایداری است و هر اندازه سیستمی متنوع¬تر گردد، پایداری و پویایی آن در طول زمان و در مکان¬های مختلف نه تنها در مقابل تنش¬های درونی، بلکه در مقابل تنش¬های بیرونی نیز حفظ می گردد. در همین راستا، امروزه تنوع بخشی به اقتصاد روستایی یکی از رویکردهایی است که در جهت تحقق توسعه پایدار روستایی مطرح شده است. در تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین تنوع اقتصاد روستایی و میزان پایداری آنها و همچنین تحلیل مهمترین عوامل موثر بر مهاجرت¬های فصلی جوانان روستایی در دهستان مرحمت آباد شمالی پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، به منظور جمع¬آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه)، در محدوده مورد مطالعه استفاده شده است. قلمرو مكاني اين تحقيق دهستان مرحمت آباد شمالی شهرستان میاندوآب است. این دهستان دارای 8 روستا می¬باشد. جمعیت این دهستان در سال 1390 برابر 10289 نفر جمعیت و همچنین دارای 2800 خانوار بوده است، تعداد 264 خانوار از طريق فرمول اصلاح شده کوکران به عنوان حجم نمونه تحقیق انتخاب شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و توزیع فراوانی) و آمار استنباطی (تحلیل خوشه¬ای، ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل عاملی) و مدل ویکور استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد، بین تنوع اقتصادی روستاها و میزان پایداری آنها در سطح 0.05 درصد آلفا و با ضریب همبستگی 0.737 رابطه معناداری وجود دارد. بطوری که با افزایش تنوع اقتصادی در سطح روستاهای مورد مطالعه، میزان پایداری هر یک از روستاهای نیز افزایش می¬یابد و بالعکس. در زمینه مهاجرت¬های فصلی جوانان روستایی، نتایج تحلیل عاملی نشان می¬دهد، مهمترین عامل مهاجرت فصلی جوانان روستایی محدوده مورد مطالعه کمبود درآمد¬های متنوع و پایدار در سطح روستاها و همچنین کمبود سرمایه¬گذاری و تسهیلات و کاهش بازدهی منابع آب و خاک می باشد. در پایان تحقیق، پیشنهادهایی جهت تنوع بخشی به اقتصاد روستاهای مورد مطالعه مانند احداث پالایشگاه نمک در حاشیه دریاچه اورمیه، احداث پیست اسب سواری مابین روستاهایی قپچاق و منصور آباد و همچنین جهت کاهش مهاجرت¬های فصلی جوانان روستایی در محدوده مورد مطالعه، صنعتی کردن روستاها و غیره ارائه شده است.