عوامل روانی اجتماعی مرتبط با استیگمای ادراک‌شده در بیماران با علائم HIV در شهر یزد

مقدمه و هدف: ایدز از جمله بیماری‌های است که در اکثر فرهنگ‌ها یک تابو تلقی شده و معمولاً با هاله‌ای از شرم، منع-های اخلاقی و بالاترین میزان استیگما همراه بوده و در نتیجه برآیندهای روانی-اجتماعی و فرهنگی بی‌شماری برای فرد مبتلا به دنبال دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه عوامل روانی-اجتماعی با استیگمای ادراک‌شده در بیماران با علائم HIV انجام شد. روش: این پژوهش در قالب یک طرح همبستگی و به صورت مقطعی و بر روی 63 بیمار مبتلا به HIV/AIDS که به صورت در دسترس از جمعیت 80 نفری بیماران مبتلا به HIV انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار پژوهش عبارت بودند از: مقیاس استیگمای بیماران اچ.آی.وی (HIVSS)، خودکارآمدی ادراک‌شده (GSES)، شاخص اصلاح شده شبکه اجتماعی برکمن و سیم (SNI)، حمایت اجتماعی ادراک‌شده (MSPSS)، مقیاس چند‌بعدی منبع‌کنترل تندرستی (MHLCS)، پرسشنامه ادراک بیماری (IPQ) و مقیاس عزت نفس روزنبرگ (RSES). یافته‌ها: همبستگی معنادار معکوسی بین استیگمای ادراک‌شده با مولفه‌های برآیند بیماری (01/0> P) و خط زمانی حاد- مزمن (01/0> P) به عنوان مولفه‌های متغیر ادراک بیماری و متغیر عزت نفس (05/0> P) وجود داشت. رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه نشان داد که متغیرهای ادراک بیماری، عزت نفس، شبکه اجتماعی ادراک‌شده، حمایت اجتماعی ادراک‌شده، منبع کنترل و خودکارآمدی ادراک‌شده در مجموع6/43 درصد از کل واریانس متغیر استیگمای ادراک‌شده در بیماران با علائم اچ.آی.وی را تبیین کردند. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این پژوهش، تغییر کیفیت ادراک بیماری و نیز تقویت عزت نفس با هدف کاهش استیگمای ادراک‌شده در بیماران با علائم اچ.آی.وی را تبیین کردند.