مقطع : کارشناسی ارشد
دانشگاه : دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس
تاریخ دفاع : 1391/06/25
اساتید راهنما : دکتر قاسم نظیری
اساتید مشاور : دکتر محمد ذوالعدل
اساتید داور :
مشاهده سایر پایان نامه های دکتر محمد ذوالعدل
مقدمه و هدف: با توجه به گستردگی و وسعت شیوع اختلال وسواسی – اجباری و تأثیر نامطلوبی که بر عملکرد فرد از نظر روانی ،اجتماعی و اقتصادی دارد و اینکه روش یوگانیدرا در درمان دسته اختلالات اضطرابی مؤثر بوده است و به عنوان یک روش درمانی می تواند مراجع را برای ورود به دوره پس از درمان و کاهش احتمال عود یاری دهد، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی یوگانیدرا بر درمان اختلال وسواس فکری - عملی، انجام شده است.
روش کار:اين پژوهش به صورت نیمه آزمایشی بر روي 24 نفر از بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری - عملی در سال 1391 انجام شد . ابزار مورد استفاده، مقیاس وسواس فکری و عملی ییل – براون، مقیاس DASS-21 ، پرسشنامه کنترل فکر، مقیاس دشواری های تنظیم هیجانی و پرسشنامه دموگرافيك بود. براي گروه آزمایشی، 21 جلسه45 دقیقه ای متوالی، تمرین یوگانیدرا انجام شد. براي تحلیل و بررسي داده ها از روشهای آماری تحلیل مانوا و کواریانس توسط نرم افزار SPSS18 استفاده گرديد.
يافته ها: قبل از مداخله بين دو گروه تفاوت آماري معنا داري در ميزان وسواس فکری و عملی وجود نداشت اما بعد از مداخله در گروه آزمون و شاهد تفاوت معنا داري در ميزان وسواس فکری و عملی (P <0/03) مشاهده گردید، در مقیاسهای افسردگی (P <0/005) و استرس (P <0/000).بعد از مداخله،بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده شد.
در مقیاس اضطراب هم، علی رغم کاهش میانگین اضطراب در پس آزمون گروه آزمایش، تفاوت بین دو گروه به سطح معنادار نرسید(P >0/05). همچنین بعد از مداخله، تفاوت در میزان استفاده از راهبردهای کنترل فکر(تنبیه، نگرانی و ارزیابی مجدد) در دو گروه، به سطح معناداری نرسید(P >0/05). درمقیاس دشواری های تنظیم هیجانی نیز، علیرغم کاهش میانگین دشواریهای تنظیم هیجانی در پس آزمون گروه آزمایش، تفاوت بین دو گروه به سطح معناداری نرسید(P >0/05).
نتيجه گيري: با توجه به يافته ها، یوگانیدرا بطور معنادار آماري بر درمان وسواس فکری – عملی مؤثر است. تأثیر یوگانیدرا بر درمان هر نوع از وسواس (فکری یا عملی )، به یک میزان بوده است. همچنین یوگانیدرا در كاهش افسردگی و استرس بیماران مبتلا موثر بوده و نيز مي تواند سبب كاهش نسبي اضطراب در اين بيماران شود. با توجه به اينكه كاهش اضطراب بين دو گروه پس از انجام یوگانیدرا مشاهده شد، اما بطور معنا دار آماري تاييد نگرديد، همچنین یوگانیدرا در کاهش نسبی دشواری های تنظیم هیجانی مؤثر بوده است، اما این تفاوت در دو گروه به سطح معنادار نرسیده است. یوگانیدرا در کاهش میزان استفاده از راهبردهای ناسازگارانه کنترل فکر (تنبیه، نگرانی و ارزیابی مجدد) تأثیری نداشته است.
کلید واژه ها: یوگانیدرا، اختلال وسواس فکری – عملی، کنترل فکر، استرس، اضطراب، افسردگی، تنظیم هیجانی