بررسی پتانسیل حذف ماده گوگردی بلانکیت (Na2S2O4) بهبود خصوصیات شربت قند در کارخانجات قندسازی به روش نانوفیلتراسیون غشایی

در صنعت تولید قند و شکر استفاده از فرآیند فیلتراسیون غشایی به¬منظور حذف ماده شیمیایی بلانکیت ، ناخالصی¬ها و ترکیبات غیرقندی باعث حفظ ارزش تغذیه‌اي قند و شکر و صرفه‌جویی در مصرف انرژي و افزایش راندمان کریستالیزاسیون می‌شود. در این تحقیق به¬منظور حذف ماده گوگردی بلانکیت (Na2S2O4) به¬دلیل عوارض جبران¬ناپذیری که در سلامت مردم به¬وجود می¬آورد و تصفیه و بهبود خصوصیات پساب قند از نظر (رنگ، خاکستر، کدورت، درصد دفع مواد غیرساکارزی، درصد دفع ساکارز، درجه خلوص) با بررسی تأثیر پارامترهای اختلاف فشار در سه سطح (5، 10، 15) بار، درجه حرارت در سه سطح (20، 40، 60) درجه سانتی‌گراد و زمان در سه سطح (20، 55، 90) دقیقه بر کارایی فرآیند نانوفیلتراسیون در قالب طرح آماری سطح پاسخ بر صفات مذکور استفاده¬شد. نتایج نشان¬داد در سطوح بالای فشار و درجه حرارت، درصد حذف (بلانکیت، رنگ، خاکستر، کدورت و درصد دفع مواد غیرساکارزی کاهش ‌یافت اما با گذشت بیشتر زمان به دلیل افزایش لایه پلاریزاسیون غلظت مقدار حذف (بلانکیت، رنگ، کدورت، خاکستر و مواد غیرساکارزی) افزیش یافت. درصد دفع ساکارز در سطوح بالای فشار کاهش یافت و بیشترین درصد دفع آن در دمای پایین 20 درجه سانتی‌گراد و فشار bar5 و کمترین درصد دفع ساکارز در دمای 60 درجه¬سانتی‌گراد و فشار bar15 حاصل‌شد. میزان درجه خلوص بالاتر، حاصل اعمال درجه حرارت و فشار پایین‌تر در زمان طولانی‌تر بود. نتایج نشان¬داد مقدار بلانکیت، رنگ، کدورت و خاکستر موجود در شربت حاصل از کاربرد فرآیند نانوفیلتراسیون غشایی در مقایسه با روش سنتی به طور معنی داری (98%) کاهش داشت. با افزایش فشار از 5 به 15 بار از مقدار بلانکیت، رنگ، کدورت و خاکستر موجود در شربت حاصل از نانوفیلتراسیون غشایی به¬ترتیب (48.86% ، 57.54%، 78.72% ، 66.67%) و روش سنتی (44.28% ، 36.67% ، 75.29 % ، 50%) کاسته شد. نتایج این پژوهش بیانگر تأثیر مثبت تیمارهای اعمال شده بر شربت حاصل از فرآیند نانوفیلتراسیون غشایی بود.