بررسی شاخص های توسعه پایدار شهری در شهرهای میانی، مورد؛ ایرانشهر

در چند دهه گذشته رشد شتابان شهر نشینی و گسترش فعالیت¬های صنعتی زیرساخت¬های شهری را کاهش و ضایعات زیست محیطی را افزایش داده است. به عبارتی دیگر، شهرها با رشد هم معنی شده¬اند و به طور فزاینده در معرض بحران¬های ناگوار، همچون فقر، تخریب محیط زیست، نبود خدمات شهری، نزول زیربناهای موجود،عدم دسترسی به زمین و سرپناه روبرو هستند. امروزه عدم توجه به توسعه¬پایدار در اغلب¬کشورها، شهرها را با چرخه نامطلوبی از عدم تعادلهای اجتماعی- اقتصادی و زیست‌محیطی روبرو کرده¬و آنها را با چالش‌های بی‌سابقه‌ای همچون فقر، نزول کیفیت¬زندگی، شکاف‌های درآمدی، از هم گسیختگی¬های اجتماعی و بی¬عدالتی در توزیع خدمات شهری مواجه ساخته است. از این‌رو در این پژوهش با بهره‌گیری از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی وضعیت شاخص¬های توسعه شهر ایرانشهر از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیستی و کالبدی و مقایسه آن با متوسط نظام شهری کشور با استفاده از آزمون ویلکاکسون بررسی، تحلیل و نتایج آن در این پژوهش ارائه و تبیین گردیده است. نتایج حاصل نشان می¬دهد که ایرانشهر به لحاظ شاخص¬های توسعه پایدار از تفاوت معناداری نسبت به متوسط نظام شهری کشور برخوردار نمی‌باشد؛ لیکن در راستای نوع¬پژوهش¬که کاربردی- توسعه¬ای است برای برنامه¬ریزی بهینه و حرکت به سمت توسعه-پایدار شهری ایرانشهر، متغیرهای تأثیرگذار دراین‌ارتباط انتخاب و سپس با توجه به شرایط وضع موجود به ارزیابی و وزن¬دهی هر یک از متغیرها با بهره‌گیری از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سپس با آزمون ویلکاکسون و نرم افزار ExpertChoice به تحلیل آنها اقدام گردید. نتایج نهایی این پژوهش¬بیانگر آن¬است که شاخص¬های¬کالبدی- نهادی واقتصادی دارای اولویت بیشتری بوده و متغیرهای مسکن، بهداشت¬ و ¬درمان، آموزش، کاهش ¬فقر، اختلافات¬ اجتماعی، تسهیل سرمایه¬گذاری و اشتغال‌زایی بیشترین اهمیت جهت برنامه¬ریزی به منظور توسعه پایدار شهری در ایرانشهر را دارا می باشند. كلمات كليدي: شاخص‌های توسعه، توسعه پایدار شهری، شهرهای میانی، ایرانشهر.