مقطع : کارشناسی ارشد
دانشگاه :
تاریخ دفاع :
اساتید راهنما :
اساتید مشاور :
اساتید داور :
مشاهده سایر پایان نامه های اصغر طهماسبی بلداجی
يكي از مباحثي كه در علوم قرآن مطرح مي‌شود، نسخ در قرآن کریم است. در مورد اين مسأله مهم تاكنون نظرات و ديدگاههاي متفاوتي از سوي دانشمندان علوم قرآن مطرح گرديده است. برخي با استناد به دلايلي از جمله: دلايل قرآني يعني آيات 106 بقره و 101 نحل، استناد به سخنان متقدمان و دلايل عقلي، وقوع نسخ در قرآن کریم را حتمي دانسته اند و آن را غيرقابل انكار مي دانند. به اعتقاد اين گروه مراد از واژه «آيه» در آيات مربوط به نسخ، آيات قرآن کریم است كه خداوند به صراحت به مقوله نسخ آيات قرآن كريم اشاره كرده است.
در مقابل گروهي ديگر از دانشمندان اين دلايل را كافي ندانسته و با استناد به دلايلي از جمله: عدم دلالت آيات 106 بقره و 101نحل به نسخ در قرآن کریم و دلالت آن بر نسخ شريعت‌ها و معجزات پيشين توسط قرآن كريم، عدم حجيت خبر واحد در اثبات وقوع نسخ در قرآن، عدم مقدم شمردن اخبار ظني بر قرآن قطعي و متواتر و... ، وقوع نسخ در قرآن كريم را منتفي مي‌دانند و معتقدند قرآن کریم به عنوان آخرين كتاب آسماني از هر گونه نقص و نسخ منزه است. در نگاه اين گروه معناي نسخ، نسخ شريعت‌ها، معجزات و كتاب هاي آسماني پيشين توسط معجزه و كتاب آسماني جاويدان يعني قرآن كريم است.
با این همه آنچه که در این باره می توان گفت این که نسخ در آیات قرآن کریم منتفی است زیرا قرآن کریم به عنوان آخرین کتاب آسمانی جاویدان باید از لحاظ لفظ و مفاهیم جاودانه باشد و لازمه جاودانه بودن مفاهیم، عدم نسخ آن ها است. معنای صحيح نسخ، اين است كه قرآن کریم به عنوان آخرين كتاب آسماني ناسخ کتاب های آسمانی پیشین بوده و در عین حال دربردارنده تمامي مفاهيم آنهاست. مفاهيم قرآن کریم محدود به زمان خاصي نبوده بلكه مخصوص تمامی انسان ها در تمامی دوره ها تا قیامت است برخلاف کتاب های آسمانی پیشین که مخصوص به زمان خاصی بوده اند. از جمله دلايلي كه مي‌توان براي اثبات اين ديدگاه به آن ها اشاره كردعبارت اند از: قرآن كتاب جهاني، پيامبر اكرم(ص) پيامبري جهاني، تحريف كتاب هاي آسماني پيشين، قرآن به عنوان كتاب مهيمن، خاتميت، غلبه و سلطه اسلام بر شرايع پيشين و همچنين آياتي از قرآن مجيد و رواياتي از پيامبر اكرم (ص) و ائمه اطهار (ع) به اين مطلب تاكيد دارند. كوتاه سخن اين كه در قرآن كريم آيه اي با عنوان منسوخ وجود ندارد و كل قرآن كريم به عنوان ناسخ كتاب هاي آسماني و شريعت هاي پيشين است.