بررسي سازگاري RDA با طرح فراداده اي توصيف شيء (MODS) و ارائه الگوي پيشنهادي براي پيشينه هاي فارسي

چکيده هدف: تعيين سازگاري قواعد توصيف و دسترسي به منبع RDA) با طرح فراداده¬اي توصيف شيء (MODS) و ارائه الگويي براي سازماندهي منابع اطلاعاتي روش¬شناسي: جامعه مورد پژوهش شامل الف- اجزاء اصلي، فرعي و ويزگيهاي طرح فراداده¬اي توصيف شيء و ب - قواعد توصيف و دسترسي به منبع است. روش اين پژوهش شامل روش سندي(کتابخانه¬اي) به منظور بررسي هر دو بخش جامعه مورد پژوهش، روش تطبيقي براي بررسي سازگار کردن قواعد توصيف و دسترسي به منبع با اجزاء مختلف طرح فراداده¬اي توصيف شيء و نيز روش طراحي سيستم به منظور ارائه برچسبهاي مبتني بر زبان نشانه گذاري گسترش¬پذير(ايکس.ام.ال.) به منظور ارائه اطلاعات توصيفي منابع مختلف بر اساس قواعد آر.دي.اي. است. يافته¬ها: به طور کلي 507 قاعده از فصلها ي آر.دي.اي. که تا کنون موجود است، شناسايي و تحليل شد که تعداد 630 برچسب مبتني بر طرح فراداده¬اي توصيف شيء(مودس) با اين قواعد سازگار گرديد. با توجه به يافته¬هاي اين پژوهش، تمامي قواعد آر.دي.اي. با طرح فراداده¬اي توصيف شيء سازگار بوده و مي توان براي اطلاعات استخراجي از محتواي همه اين قواعد، معادلي در مودس به دست آورد. در بعضي از قواعد که معمولا به منظور ايجاد نقاط دسترسي به موجوديتهاي گوناگون کاربرد دارند، براي سازگار کردن قواعد با اجزاء مودس بايد از بيش از يک جزء اصلي استفاده نمود. نتيجه¬گيري: مطابق 7 سئوال اساسي اين پژوهش از بين 20 جزء اصلي طرح فراداده¬اي توصيف شيء، 16 جزء با توجه به محتواي قوانين فصلهاي مبتني بر موجوديتهاي گروههاي اول و دوم اف.آر.بي.آر. که تا کنون کامل شده است، در اين سازگاري مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به يافته¬هاي پژوهش، ميان قواعد آر.دي.اي. و طرح فراداده¬اي توصيف شيء، سازگاري صد در صد و کامل وجود دارد و مي¬توان تمامي اطلاعاتي را که براي منبع مورد توصيف با استفاده از قواعد آر.دي.اي. به¬دست مي¬آيد را در قالب طرح فراداده¬اي توصيف شيء توصيف کرد. همچنين يافته هاي اين پژوهش که ترکيباتي از اجزاء اصلي، فرعي، ويژگيها و مقادير طرح فراداده اي توصيف شيء سازگار شده با محتواي قواعد آر.دي.اي. هستند، به مثابه الگويي براي توصيف منابع از جمله منابع فارسي است. در توصيف پيشينه هاي فارسي در اين الگو بايد مواردي همچون سنديت نامها بر اساس مستنداتي مانند مستندات کتابخانه ملي ارائه شود. نمونه¬هايي از پيشينه¬هاي فارسي که به صورت تصادفي از کتابشناسي ملي ايران بازيابي شده، به فراخور اطلاعات توصيفي که دارا هستند، در قالب الگوي پيشنهادي پژوهش قرار گرفته و توصيف شده اند.