ارزشگذاری برخی خدمات و کارکردهای اکوسیستم جنگلی حوزه آبخیز نوژیان (استان لرستان)

جنگل¬ها علاوه بر تولید چوب، سودمندی¬های محیط‌زیستی و اجتماعی زیادی به همراه دارند که اغلب آنها بدون بازار می-باشند. درک ارزش اقتصادی بسیاری از تولیدات و خدماتی که عرصه¬های جنگلی در سایه مجموعه پیچیده¬ای از فرآیندهای اکولوژیک و کارکردهای اکوسیستمی به رایگان در اختیار جوامع انسانی قرار می¬دهد، موجب شفافیت و تسهیل فرآیندهای تصمیم¬گیری در زمینه کاربری اراضی شده و کارآمدتر شدن اقدامات حفاظتی را در پی خواهد داشت. در این پژوهش 5 مورد از خدمات جنگل نوژیان استان لرستان ایران از منظر اقتصادی مورد توجه قرار گرفت و با رویکرد-های گوناگون ارزش¬گذاری شد. به این منظور ارزش کارکرد تفرجی منطقه با بکارگیری روش ارزشگذاری مشروط و ارزش ترسیب کربن، ارزش نگهداشت عناصر غذایی خاک، ارزش تنظیم آب جاری و ارزش محصولات غیرچوبی منطقه با بکارگیری روش هزینه جایگزین برآورد شدند، سپس ارزش کل اقتصادی این کارکرد¬ها برآورد گردید. براساس نتایج مجموع ارزش اقتصادی اکوسیستم جنگلی نوژیان در سال معادل 5764135051000 ریال و ارزش اقتصادی هر هکتار از آن معادل 60/172434075ریال در هکتار برآورد شد. همچنین ارزش کارکرد ترسیب کربن با رقمی معادل5741149671 هزار ریال درسال بیشترین سهم را از ارزش اقتصادی کل جنگل نوژیان به خود اختصاص داد و کارکرد تفرجی کم¬ترین ارزش کل را در بین سایر کارکردها به خود اختصاص داده است که دارای ارزشی معادل1266180هزار ریال در سال است. این نتایج بیانگر آن است که ارزش اکولوژیکی جنگل نوژیان بیشتر از جنبه¬های اقتصادی و اجتماعی آن است. بیش-ترین ارزش را در بین واحدهای هیدرولوژیک واحد هیدرولوژیک دو با ارزشی معادل با 50/321205738 ریال در هکتار و کمترین ارزش اقتصادی را واحد هیدرولوژیک چهار با ارزشی معادل 13/90319561 ریال در هکتار به خود اختصاص داده¬اند. از نتایج مطالعه انجام شده و همچنین سایر مطالعات مشابه می¬توان چنین نتیجه‌گیری کرد که سرمایه¬های طبیعی و خدمات اکوسیستمی با توجه به روند بهره‌برداری در آینده بیشتر تحت فشار قرار می¬گیرند و کمیاب¬تر می¬شوند، لذا ضرورت دارد که با استفاده بهینه و مناسب از این اکوسیستم¬های ارزشمند به حفاظت از این میراث طبیعی کمک نمود. با دانستن ارزش اقتصادی کل اکوسیستم¬ها، برنامه¬ریزان و سیاست¬گزاران قادر به تصمیم¬گیری جامع¬نگرتر و تعیین اولویت بین گزینه¬های موجود خواهند بود.