نقش عوامل ژئوپلیتیک در تداوم واگرایی بین کشورهای حاشیه خلیج فارس2011-2000

منطقه خلیج فارس از روزگاران کهن تا به امروز صحنه برخورد (منافع متعارض) و (عرصه رقابت) قدرت های بزرگ منطقه و ماوراء منطقه بوده و موقعیت منحصر به فردی را از لحاظ استراتژیک و اقتصادی در سیاست جهانی و روابط بین الملل احراز نموده است. در حال حاضر خلیج فارس بعنوان یک منطقه کلیدی از لحاظ تأمین انرژی مورد نیاز کشورهای ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، ژاپن و در نتیجه ثبات و سلامت اقتصادی جهان موقعیت منحصر به فرد دارد. یکی از مشکلات لاینحل حاکم بر اوضاع منطقه از جنگ جهانی دوم تا مقطع زمانی مورد بررسی ما در این رساله اختلافات مرزی و ارضی بین دولت های خلیج فارس و سیاست های توسعه طلبانه برخی از این دولت ها و همچنین دخالت پاره ای از ممالک نافذ ماوراء منطقه در طرح، سیر و جریان این اختلافات بوده است، که این امر به نوبه خود از مهم ترین عواملی بوده که صلح، ثبات و امنیت منطقه را در تمام طول دوران نیمه دوم قرن بیستم به خطر انداخته است. این پژوهش با طرح این سوال که «چه رابطه ای بین عوامل ژئوپلتیک منطقه ی خلیج فارس و تداوم اختلافات کشورهای منطقه وجود دارد؟» به روش توصیفی- تحلیلی به ارزیابی این فرضیه می پردازد که «عوامل ژئوپلیتیک منطقه¬ی خلیج فارس، همواره نقش تعیین کننده در تداوم اختلافات کشورهای حوزه¬ی خلیج فارس ایفا نموده است.» یافته ها نشان می دهد که عواملی مانند: مشخص نشدن مرزها و اختلاف بر سر آن ها، مسئله انرژی (نفت و گاز)، حضور قدرت های فرا منطقه ای، مسائلی را خلق کرده که موجب طولانی تر شدن اختلافات میان کشورها حوزه خلیج فارس شده است. کلیـد واژه: عوامل ژئوپلتيك، کشورهای حاشیه خلیج فارس، اختلافات، امنيت، مرز دريايـي