اثر پتاسیم و نیتروژن بر تغییرات برخی متابولیت‌های گندم در مواجهه با بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم

دربین غلات، گندم اهمیت ویژه‌ای در تامین غذای انسان دارد. برخی از عوامل بیماری‌زا در کاهش عملکرد و کیفیت این محصول نقش زیادی دارند که از آن جمله می‌توان به قارچ graminearum Fusarium عامل بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم (FHB) اشاره کرد، که تولیدکننده فیتوتوکسین می‌باشد. در این پژوهش، تاثیر پتاسیم و نیتروژن بر بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم مورد بررسی قرار ‌گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد. بذور گندم در داخل گلدان و در گلخانه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی کشت شد و سنبله‌ها با جدایه‌های بیماریزای graminearum Fusarium به روش اسپورپاشی تیمار شدند. صفاتی شامل قندهای محلول، پرولین، آنتی‌اکسیدانت‌ها، پلی‌آمین‌ها و برخی متابولیت‌های درگیر در مقاومت به بیماری اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که میزان فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسمیوتاز، کاتالاز و پلی‌فنل‌اکسیداز و میزان پرولین و قند محلول در اثر بیماریFHB و کاربرد پتاسیم و نیترات افزایش می‌یابد. همچنین میزان پروتئین کل و لیزین در اثر بیماریFHB و کاربرد پتاسیم کاهش و میزان متیونین تحت تاثیر بیماری کاهش پیدا کرد. همان طور که نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد فوزاریوم منجر به کاهش عملکرد دانه شد اما کاربرد پتاسیم تا حدی از تاثیر این بیماری کاست. به نظر می‌رسد که بیماری بلایت فوزاریومی گندم علاوه بر کاهش عملکرد دانه منجر به افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان شده و کاربرد پتاسیم و نیترات نسبت به کاربرد آمونیوم تاثیر بیشتری بر کاهش اثرات نامطلوب بیماری دارد، زیرا می‌تواند میزان اسمولیت‌ها و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت را کاهش دهد.