مقطع : کارشناسی ارشد
دانشگاه : دانشگاه تهران
تاریخ دفاع : 1398/04/31
اساتید راهنما : دکتر هادی پورباقر و دکتر سهیل ایگدری
اساتید مشاور :
اساتید داور : دکتر سهراب اشرفی و دکتر آرش جوانشیر خویی
مشاهده سایر پایان نامه های حامد شعبانلو
در اين مطالعه تفاوت آشيان اکولوژیک بین گروه‌های سایزی مختلف ماهیان Squalius namak (گونه ماهی سفید نمکی) در ایران و تأثیر آن بر مطلوبیت زیستگاه، خصوصیات مورفولوژیک و تنوع ژنتیکی این ماهی با استفاده از روش ریخت‌سنجی‌ هندسی و صفات اندازشی و همچنين تکنیک مولکولی مبتنی بر ریزماهواره‌ها در رودخانه‌ی جاجرود بررسی شد. هدف از این بررسی، پاسخ به این پرسش بود که آیا در رودخانه‌ها که برخلاف دریاها ماهیان گروه‌های سایزی از هم جدا نیستند، تقسیم‌بندی یا رقابتی برای منابع وجود دارد یا نه؟. براي بررسي ويژگي‌هاي زيستگاهي اين گونه در رودخانه، فراواني اين ماهي و متغيرهاي محیطی اندازه‌گیری شدند و برای محاسبه‌ی مطلوبیت زیستگاه از روشی ناپارامتری به نام هموارسازی هسته‌ای (Kernel smoothing)برای ترسیم رابطه بین هر متغیر محیطی و تعداد ماهی در هر ایستگاه استفاده شد. تنوع ژنتیکی نمونه‌های هر ایستگاه براساس ژنوتیپ چند لوکوسی و با استفاده از فرمول شانون-واینر با استفاده از بسته poppr در نرم‌افزار R محاسبه شد. با رگرسیون‌های خطی رابطه‌ی بین نمرات HSI، PC1‌های صفات اندازشی و PC1های لندمارک‌ها با اختلافات نمرات میانگین آشیان اکولوژیک و نمرات شاخص مطلوبیت زیستگاه، مؤلفه‌های اصلی صفات اندازشی و مؤلفه‌های اصلی نقاط لندمارک در پلات‌هایی جداگانه برازش داده شد. در نتايج اين مطالعه میزان همپوشانی فاکتورهای مختلف بین گروه‌های سایزی با روش‌های آماری و نرم‌افزاری محاسبه و ترسیم شد و نتایج بیانگر این بود که با افزایش همپوشانی آشیان اکولوژیک بین دو گروه سایزی، مطلوبیت زیستگاه برای آنها دستخوش تغییراتی می‌شود و علی‌رغم تغییرات محسوس در برخی صفات اندازشی از جمله طول چنگالی، طول پیش باله پشتی، طول پیش باله مخرجی و طول پیش باله سینه‌ای و تغییرات موقعیت لندمارک‌های مربوط به نیمه خلفی بدن و پوزه ماهی در گروه‌های سایزی، بین مقدار همپوشانی آشیان اکولوژیک و این صفات رابطه قطعی مشخص نشد. داده‌های مولکولی نیز حاکی از تنوع ژنتیکی بالای این گونه بود اما ارتباط قطعی با همپوشانی آشیان اکولوژیک مشخص نشد. برای بررسی اثرگذاری و یا تأثیرپذیری آشیان اکولوژیک باید فاکتورهای دیگری از فضایN بُعدی نیچ از جمله رقابت غذایی و نحوه شکار طعمه و بطورکلی نوع تغذیه نه الزاماً شکل ماهی در رودخانه‌ها بررسی شود.