چالش های مدیریت شهری در ایران

مقدمه زمينه تخصصي طراحي شهري، طراحي حوزه هاي خاص نظير: شهرهاي جديد، حومه هاي جديد شهری، حوزه های جديد شهرها و حومه ها، بازسازي و نوسازي شهري و ميادين و خيابان هاي شهري است اين فهرست بي پايان به نظر مي رسد. به هر حال مي توان گفت كه زمينه تخصصي طراحي شهري يك موضوع و آن: طراحي عرصه عمومي و شهري در مقياس شهر و اجزاي آن است. طراحي شهري با توليد عرصه عمومي كالبدي سكونتگاه هاي انساني در شكل دادن به عرصه عمومي و تصميم گيري درباره آن سرو كار دارد. از ديد متخصصان حرفه اي در هر يك از زمينه هاي طراحي محيط، عرصه عمومي از دو جزء تشكيل مي شود قسمت اول با عناصر عمومي محيط كالبدي مصنوعي و طبيعي كه رفتارها در درون آن روي مي دهند، ارتباط دارد و قسمت دوم چگونگي تصميم گيري هاي جمعي توسط دولت يا در چارچوب ساز وكار بازار را آن گونه كه قانون اساسي هر كشور تعريف كرده، مشخص مي كند. فضاهاي شهري بخشي از فضاهاي باز و عمومي شهرها هستند كه به نوعي تبلور ماهيت زندگي جمعي مي باشند، يعني جايي كه شهروندان در آن حضور دارند. فضاي شهري صحنه اي است كه داستان زندگي جمعي در آن گشوده مي شود. فضايي است كه به مردم اجازه مي دهد كه به آن دسترسي داشته باشند و در آن فعاليت كنند. در اين فضا فرصت آن وجود دارد كه برخي مرزهاي اجتماعي شكسته شوند و برخوردهاي از پيش تدوين نيافته به وقوع بپيوندند و افراد در يك محيط اجتماعي جديد با هم اختلاط يابند. فرضیه یا مسئله اساسی پایان نامه و ضرورت اجرای آن بسیاری از محیط های مورد علاقه انسان ها حاصل قرن ها رشد و تکامل هستند که اغلب غیر رسمی، تصادفی یا اتفاقی بوده اند و واجد کیفیت های بالایی اند که امروزه تلاش می کنیم با برنامه ریزی آگاهانه از آنها نگهداری کنیم. فضاهای شهری در گذشته از لحاظ کارکردی و کالبدی غالبا از کارآیی مناسبی برای زندگی در آن برخوردار بوده اند، در حالی که برخی از انواع بسیار مهم فضاهای شهری در دوره معاصر مانند میدان ها و خیابان ها فاقد کارآیی لازم برای زندگی شهری هستند و غالبا نقش اقتصادی آنها به عنوان مهمترین کارکرد و در برخی موارد تنها کارکرد آنها درآمده است. حال به نظر می رسد در این میان وجود مسجد جامع به عنوان قلب تپنده شهر اسلامی و شهرداری به عنوان یک عمارت حکومتی و وجود حمام عمومی و بازار در جداره میدان مرکزی شهر مریانج در ایام و مناسبت های گوناگون محل تجمع گروه هایی از مردم و تبادل نظر و گفتگوی آنان با یکدیگر بوده است اما با این وجود به نظر می رسد در طراحی، میدان صرفا یک گره ترافیکی بوده و آزادی حرکت پیاده و طراحی انسان محور مد نظر نبوده است. به همین دلیل با ادامه وضع موجود نمی تواند مکانی مناسب و ایمن برای تعاملات اجتماعی باشد. امروزه می بایست در پی مکان های جذاب و در عین حال متمرکز بود که این میدان برای ساکنین همان مکان محسوب می گردد. بنابراین با در نظر داشتن نیازها و تمایلات مردم به صورت یک کل و پتانسیل های میدان با اولویت دادن به عابران پیاده و احترام به آداب و رسوم ساکنین و سیمای مذهبی شهر طراحی و آفرینش فضای شهری در این محدوده ضرورت می یابد. - به نظر می رسد اهمیت ندادن به عابر پیاده و فقدان فضا برای استفاده آنها خود سبب ایجاد رفتارهای غیر مجاز در فضاهای غیر مجاز فضاهای شهری شده است. - به نظر می رسد عامل مذهب در نحوه شکل گیری و کارکرد فضاهای شهری تاثیر گذار بوده است. به نظر می رسد ارزش ها در بیشتر اوقات کاربری زمین را تامین می کنند و به گزینش فضای فعالیت ها می پردازند. - به نظر می رسد با آفرینش یک فضای شهری پتانسیل های اقتصادی شهر شکوفا شده و برای منطقه یک مزیت اقتصادی محسوب می گردد. اهداف پروژه در يك جمع بندي مي توان اهداف و سياستهاي طرح آفرینش فضای شهری در میدان شهید بهشتی را در قالب اهداف كلان و خرد به شرح زير بيان نمود: تدوين اهداف كلان - حفظ و تقويت ارزش هاي اصيل فرهنگي اجتماعي هويت ساز، با توجه به نيازهاي ضروري - نگهداشتن ساكنان اصلي شهر در آن از طريق تزريق خدمات مورد نياز وارز ش بخشي بيشتر به بافت - ارتقاء ارزش هاي اقتصادي و اجتماعي مستتر و مستقر درمیدان - ارتقاء نظام نظارت و هدايت توسعه شهري در جهت توسعه كيفي و كمي میدان - حفظ يكپارچگي و نقش مركزيت شهر در شكل گيري ساختار شهري به عنوان هسته اوليه آن - طراحی و آفرینش فضای شهری در میدان شهید بهشتی شهر مریانج تدوين اهداف خرد - تبيين نظام ساخت و ساز با توجه به ماهيت ارگانيك و قديمي میدان - كاهش صلبيت جداره ها و تقويت نفوذپذيري آنها - ساماندهي فعاليتهاي موجود جهت تقويت حركت و حضور مردم و در نهايت پويايي میدان - پيش بيني فضاهاي جمعي به منظور رشد تعاملات اجتماعي و حضور ساكنين - بالا بردن سطوح كاركردهاي فرهنگي، اجتماعي ، ورزشي و مذهبی – استفاده از پوشش گياهي مناسب براي تلطيف هوا - تعديل حركتهاي سواره درمیدان بطوري كه ساختار كلي حاكم را بر هم نزند - اتخاذ راهكارهايي جهت كنترل رفت و آمد وسايل نقليه افراد غير ساكن در بافت محدوده میدان - تقويت نفوذپذيري میدان - ايجاد مسيرهاي ايمن و مناسب براي تردد حركتهاي پياده و دوچرخه - مكانيابي مناسب جهت استقرار محورهاي پياده بیان مسئله بی توجهی فراوان به فضاهای شهری در جریان ساخت و سازهای اخیر در کشور ما طرح مسئله مبتنی بر "طراحی و آفرنش فضای شهری" را به روشنی توجیه می کند. حال تحقیق حاضر در پی آن است به پرسش های زیر پاسخ دهد. -1فضای شهری چیست؟ -2 رابطه میان انسان و محیط مطلوب چگونه است؟ -3 چه فعالیت هایی در آینده برای ارتقای سرزندگی و تنوع در محیط می تواند صورت گیرد؟ -4 نقاط قوت و ضعف شهرهای ما در خصوص فراهم آوردن محیطی مطلوب و فضایی انسان محور چیست؟ نوع روش تحقیق روش تحقیق این رساله شامل دو بخش مباحث نظری و مباحث میدانی می باشد. ابتدا با کمک فرآیند برنامه ریزی شهری مرحله شناخت وضع موجود مورد مطالعه قرار می گیرد و پس از جمع بندی و نتیجه گیری در نهایت به سامان دهی و طراحی فضای میدان شهید بهشتی شهر مریانج و آفرینش یک فضای شهری در جهت پاسخ گویی به نیازهای ساکنین می پردازد. روش گرد آوری اطلاعات میدانی- کتابخانه ای ابزار گردآوری اطلاعات: در جهت جمع آوری اطلاعات و تکمیل و به انجام رساندن این رساله از طریق آمار، نقشه، عکس، اسناد، مشاهده، مصاحبه¬های عمیق، پرسشنامه فهرست مقالات، پایان نامه ها، طرح های اجرایی، بهره برده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات تجزیه و تحلیل رساله فوق با استفاده از روش تحلیلیSPSS و جدول SWOT صورت می گیرد.