بررسی تنوع ژنتیکی ماهی گلچراغ ( Garra rufa ) در برخی از رودخانه¬های استان¬های فارس و کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از نشانگر ریزماهواره

در میان ماهیان آب‌های داخلی ایران، خانواده کپور ماهیان (Cyprinidae) با 81 گونه و 48% فراوانی، فون غالب و خانواده سگ ماهیان جویباری (Balitoridae) با 23 گونه و 11% فراوانی رتبه دوم فون ماهیان ایران را به خود اختصاص داده‌اند. ماهی گلچراغ (Garra rufa) متعلق به خانواده کپور ماهیان و از گونه های مهم اکولوژیک رودخانه¬ای می¬باشد. شناخت تنوع ژنتیکی منابع آب شیرین اهمیتی حیاتی در مدیریت و حفاظت از آنها دارد زیرا این مسئله اولین پیش نیاز برای حفظ سازگاری جمعیت¬ها تحت شرایط محیطی در حال تغییر است. در این مطالعه از 8 جایگاه ریزماهواره به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ماهی گلچراغ در رودخانه¬های شاپور، فهلیان، سرآب بهرام در استان فارس و بشار، کبگیان و پرین در استان کهگیلویه و بویراحمد استفاده شد. طبق نتایج حاصله میزان Fst در محدوده 018/0-044/0 به دست آمد که نشان از تمایز ژنتیکی پایین جمعیت¬های مورد نظر می¬باشد. نمونه¬های مورد بررسی در اکثر جایگاه¬ها انحراف از تعادل هاردی-واینبرگ را نشان دادند که دلیل آن را می¬توان به کاهش هتروزیگوسیتی، تعداد کم نمونه¬ها و اثر وهلاند نسبت داد. تعداد الل¬ها در محدوده 30-7 و هتروزیگوسیتی مشاهده شده و مورد انتظار به ترتیب در دامنه 000/1-000/0 (میانگین: 597/0) و 726/0-960/0 (میانگین: 859/0) بدست آمد، این مطلب نشان دهنده تنوع ژنتیکی در سطح مطلوب می¬باشد. همچنین طبق نتایج به دست آمده به نظر می¬رسد بیش از یک جمعیت در مناطق مورد بررسی وجود دارد. محافظت و بازسازی زیستگاه¬ها می¬تواند به افزایش اندازه جمعیت و کاهش خطر آسیب¬پذیری این گونه در آینده کمک کند.