بررسی پاسخ دو رقم سویا به اثر متقابل عناصر فسفر و روی

به منظور بررسی اثرات متقابل دو عنصر فسفر و روی در دو رقم سویا آزمایشی به صورت گلدانی در شمال شهرستان قائم¬شهر با عرض جغرافیایی 36 درجه و26 دقیقه شمالی و طول¬جغرافیایی 52 درجه و 48 دقیقه شرقی با ارتفاع 65 متر از سطح دریا و با خاک دارای بافت سیلت لوم درسال زراعی 1390 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل فاکتور Aبا سه سطح فسفر (صفر، 50¬،100 ) میلی¬گرم بر کیلوگرم منبع سوپر فسفات تریپل و فاکتور B با سه سطح روی در غلظت¬های (صفر، 5، 10 ) میلی¬گرم بر کیلوگرم منبع سولفات روی و فاکتورC دورقم سویاتلار (BP)، ساری (JK) در نظر گرفته شده است. نتایج نشان داد که مصرف 5 میلی گرم بر کیلوگرم روی موجب شد که حداکثر تعداد غلاف در ساقه اصلی، تعداد غلاف در بوته، تعداد غلاف پر در بوته و تعداد دانه در غلاف روند افزایشی از خود نشان داد ولی مصرف میزان 10 میلی گرم بر کیلوگرم روی موجب شد میزان وزن خشک ریشه بیشترین کاهش را داشته باشد از طرفی با مصرف 100 میلی¬گرم بر کیلوگرم فسفر موجب شد بیوماس اندام هوایی گیاه، تعداد غلاف در ساقه¬ای اصلی، تعداد غلاف در بوته و تعداد غلاف پر در بوته افزایش پیدا کند و همچنین این میزان مصرف فسفر خود موجب بیشترین افزایش طول ریشه و وزن خشک ریشه گیاه شد. در بین ارقامBP وJK بیشترین بیوماس اندام هوایی را رقم JK برخوردار بوده و از طرفی رقمBP نسبت به رقمJK تعداد دانه در بوته و تعداد دانه در غلاف و وزن خشک ریشه بالاتری را دارا بوده است. حداکثر فسفر بذر با مصرف 100 میلی¬گرم بر کیلوگرم فسفر و 5 میلی¬گرم بر کیلوگرم روی و حداکثر میزان روی با مصرف 50 میلی¬گرم بر کیلوگرم فسفر و 5 میلی¬گرم بر کیلوگرم روی در رقم BPرا بدست آمد. میزان پروتیئن بذر از نظر آماری در هر دو رقم هیچ تفاوتی از خود نشان نداد. از نظر میزان روغن بذر در بین دو رقم اختلافی از نظر میانگین آماری وجود نداشت اما در صورت استفاده از فسفر حداکثر میزان روغن بذر با مصرف 50 میلی گرم در کیلوگرم فسفر به دست آمد. نتایج بدست آمده در مورد میزان نیتروژن برگ نشان داد که بیشترین نیتروژن برگ در رقم BP بدون مصرف روی و فسفر بدست آمد. میزان حداکثر فسفر برگ در رقمBP با مصرف 100 میلی¬گرم در کیلوگرم فسفر و بدون مصرف روی بدست آمد. حداکثر جذب روی در رقمJK با مصرف 50 و 10 میلی گرم در کیلوگرم فسفر و روی بدست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد که بیشترین جذب آهن برگ توسط رقمBP با مصرف 100 و10 میلی¬گرم بر کیلوگرم فسفر و روی به دست آمد. اثر متقابل رقم و فسفر نشان داد که، حداکثر جذب نیتروژن ساقه بدون مصرف فسفر برای رقم BP بدست آمد. بیشترین جذب روی در ساقه توسط رقم BP با مصرف 5 میلی¬گرم بر کیلوگرم روی و بدون مصرف فسفر بدست آمد. بیشترین میزان آهن ساقه طبق نتایج به¬دست آمده از داده¬های آماری برای رقمBP با مصرف 100 میلی¬گرم بر کیلوگرم فسفر و بدون مصرف روی حاصل شد.