ارزیابی ظرفیت جامعه¬ی محلی برای توسعه¬ی پایدار گردشگری از دیدگاه کارشناسان (مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری پاسارگاد)

جامعه‌ی محلی در توسعه‌ی پایدار گردشگری نقش مهم و اساسی را ایفا می‌نماید و بعنوان بردار اصلی و هدف توسعه مطرح است. از این‌رو، ضرورت مشارکت جامعه‌ی محلی به مثابه‌ی یکی از ارکان توسعه پایدار در توسعه‌ی گردشگری احساس می‌شود. لازمه‌ی مشارکت جامعه‌ی محلی ایجاد بستر مناسب برای استفاده از ظرفیت‌های جامعه و به بیانی دیگر ظرفیت سازی است. با توجه به مطالب فوق الذکر پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ظرفیت جامعه¬ی محلی در منطقه نمونه گردشگری پاسارگاد برای پاسخگویی به این سؤال‌ها شکل گرفت: ظرفیت جامعه¬ی محلی بخش پاسارگاد برای توسعه¬ی پایدار گردشگری در چه وضعیتی است؟ و راهکارهای ظرفیت‎سازی در این بخش چیست؟ به همین منظور، با استفاده از "چارچوب ارتباطی ظرفیت جامعه و ظرفیت‎سازی شاسکین"، ابتدا ابعاد، مؤلفه¬ها و شاخص‌های مربوط به ظرفیت جامعه تعیین شد. سپس ابعادی چون "ویژگی¬های ظرفیت جامعه"، "سطوح نمایندگی جامعه"، "وظایف و اقدامات جامعه" و "تأثیرات مشروط" جهت بررسی در جوامع محلی پیرامون منطقه نمونه گردشگری پاسارگاد انتخاب گردید. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر روش انجام تحقیق و نحوه‌ی گردآوری داده‎ها در زمره‌ی تحقیقات توصیفی- پیمایشی قرار می‌گیرد. همچنین برحسب ماهیت داده‌ها از نوع تحقیقات ترکیبی(کمی-کیفی) می‌باشد. جامعه¬ی آماری این تحقیق کلیه کارشناسان مرتبط با حوزه¬ی گردشگری منطقه نمونه گردشگری پاسارگاد و کلیه¬ی رهبران محلی بخش پاسارگاد در نیمه¬ی دوم سال 1391 می‌باشند. ابزار پژوهش پرسشنامه¬ای محقق ساخته است که پس از تأیید روایی و پایایی، با بهره¬گیری از روش نمونه‌گیری احتمالی طبقه¬بندی شده در دی ماه 1391 به تعداد 68 عدد توزیع گردید. اگر چه یافته‌ها نشان داد که بطور کلی وضعیت ظرفیت جوامع محلی پیرامون منطقه نمونه گردشگری پاسارگاد در حد مطلوب است اما وضعیت "ویژگی‌های ظرفیت جامعه" برای توسعه پایدار گردشگری در بخش پاسارگاد در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و کمتر از حد متوسط است و وضعیت "سطوح نمایندگی جامعه"، "اقدامات و وظایف جامعه" و "تأثیرات مشروط" به منظور توسعه پایدار گردشگری در بخش پاسارگاد در وضعیت مطلوبی قرار دارد و بیشتر از حد متوسط است. لذا ظرفیت‌سازی و ایجاد بستر مناسب جهت استفاده از ظرفیت جامعه محلی به منظور نیل به توسعه‌ی پایدار گردشگری در بخش پاسارگاد ضروری است.