بررسی و سنجش اثربخشی دوره¬های آموزشی با استفاده از مدل کرک پاتریک

آموزش و بهسازی کارکنان موضوع بسیار مهم و استراتژیک برای سازمان¬ها محسوب می¬شود، اما هرگز نمی¬توان ادعا کرد که آموزش کارکنان به خودی خود سودمند است مگر اینکه از آموزش¬های ارائه شده ارزشیابی دقیقی به عمل آید. از آنجایی که برای ارزشیابی برنامه¬های آموزشی مدل¬های متعددی وجود دارد، لذا محقق در پژوهش حاضر، سنجش اثربخشی دوره های آموزشی شرکت برق منطقه¬ای مازندران را با استفاده از مدل کرک پاتریک مورد مطالعه قرار داده است. مدل پاتریک حاوی دو مرحله ارزشیابی گرم(واکنش و یادگیری) و دو مرحله ارزشیابی سرد(رفتار و نتایج) می¬باشد. که تحقیق حاضر تا سطح دوم این مدل انجام گرقته است. بنابراین هدف اصلی تحقیق این است که «آیا دوره¬های آموزشی کوتاه مدت برگزار شده در شرکت برق منطقه¬ای با استفاده از دو سطح اولیه¬ی مدل کرک پاتریک اثربخش بوده است؟» روش تحقیق، توصیفی از شاخه پس- رویدادی(علّی- مقایسه¬ای) است، که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقيق شامل تعداد دوره¬هاي آموزشی برگزار شده 6 ماهه¬ی اول سال 89 می¬باشد. از ميان 10 دوره¬اي كه تدارك ديده شده بودند، تعداد 5 دوره آموزشي كه مرتبط با رشته تحصيلي محقق(مديريت) بوده براي آزمون Pre-test و pos-test انتخاب شده، كه همان به عنوان حجم نمونه آماري در نظر گرفته شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق شامل، یک پرسشنامه 15 سؤالی استاندارد پاتریک برای سنجش سطح اول، و طرح سؤالات آزمون 10 سؤالی تستی(چهارگزینه¬ای) محقق ساخته برای سنجش سطح دوم(یادگیری قبل و بعد دوره) می¬باشد. روایی سؤالات آزمون تستی توسط اساتید حاضر مرتبط با دوره¬ها مورد تأیید و پایایی پرسشنامه سطح اول با محاسبه آلفای کرونباخ(حدود 94%) تعیین گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از آزمون t تک نمونه¬ای (مستقل) برای سنجش سطح اول و آزمون t جفت نمونه¬ای(زوجی) برای اندازه¬گیری سطح دوم مدل استفاده شده است و نتایج تحقیق نشان می¬دهد که میزان رضایت فراگیران در 5 دوره انتخاب شده بجز دوره«اندیشه¬های اسلامی در مدیریت» بیشتر از حد متوسط و در میزان یادگیری هم در تمامی دوره¬ها(در دو زمان قبل و بعد) تفاوت معناداری وجود دارد و در نهایت با توجه به یافته¬های این دو سطح، دوره¬های آموزشی انتخاب شده 6 ماهه اول سال 89 شرکت برق منطقه¬ای، از اثربخشی قابل توجهی برخوردار می¬باشد. واژگان کلیدی: آموزش ضمن خدمت، ارزشیابی آموزشی، اثربخشی، مدل کرک پاتریک آموزش و بهسازی کارکنان موضوع بسیار مهم و استراتژیک برای سازمان¬ها محسوب می¬شود، اما هرگز نمی¬توان ادعا کرد که آموزش کارکنان به خودی خود سودمند است مگر اینکه از آموزش¬های ارائه شده ارزشیابی دقیقی به عمل آید. از آنجایی که برای ارزشیابی برنامه¬های آموزشی مدل¬های متعددی وجود دارد، لذا محقق در پژوهش حاضر، سنجش اثربخشی دوره های آموزشی شرکت برق منطقه¬ای مازندران را با استفاده از مدل کرک پاتریک مورد مطالعه قرار داده است. مدل پاتریک حاوی دو مرحله ارزشیابی گرم(واکنش و یادگیری) و دو مرحله ارزشیابی سرد(رفتار و نتایج) می¬باشد. که تحقیق حاضر تا سطح دوم این مدل انجام گرقته است. بنابراین هدف اصلی تحقیق این است که «آیا دوره¬های آموزشی کوتاه مدت برگزار شده در شرکت برق منطقه¬ای با استفاده از دو سطح اولیه¬ی مدل کرک پاتریک اثربخش بوده است؟» روش تحقیق، توصیفی از شاخه پس- رویدادی(علّی- مقایسه¬ای) است، که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقيق شامل تعداد دوره¬هاي آموزشی برگزار شده 6 ماهه¬ی اول سال 89 می¬باشد. از ميان 10 دوره¬اي كه تدارك ديده شده بودند، تعداد 5 دوره آموزشي كه مرتبط با رشته تحصيلي محقق(مديريت) بوده براي آزمون Pre-test و pos-test انتخاب شده، كه همان به عنوان حجم نمونه آماري در نظر گرفته شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق شامل، یک پرسشنامه 15 سؤالی استاندارد پاتریک برای سنجش سطح اول، و طرح سؤالات آزمون 10 سؤالی تستی(چهارگزینه¬ای) محقق ساخته برای سنجش سطح دوم(یادگیری قبل و بعد دوره) می¬باشد. روایی سؤالات آزمون تستی توسط اساتید حاضر مرتبط با دوره¬ها مورد تأیید و پایایی پرسشنامه سطح اول با محاسبه آلفای کرونباخ(حدود 94%) تعیین گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از آزمون t تک نمونه¬ای (مستقل) برای سنجش سطح اول و آزمون t جفت نمونه¬ای(زوجی) برای اندازه¬گیری سطح دوم مدل استفاده شده است و نتایج تحقیق نشان می¬دهد که میزان رضایت فراگیران در 5 دوره انتخاب شده بجز دوره«اندیشه¬های اسلامی در مدیریت» بیشتر از حد متوسط و در میزان یادگیری هم در تمامی دوره¬ها(در دو زمان قبل و بعد) تفاوت معناداری وجود دارد و در نهایت با توجه به یافته¬های این دو سطح، دوره¬های آموزشی انتخاب شده 6 ماهه اول سال 89 شرکت برق منطقه¬ای، از اثربخشی قابل توجهی برخوردار می¬باشد. واژگان کلیدی: آموزش ضمن خدمت، ارزشیابی آموزشی، اثربخشی، مدل کرک پاتریک