تشخیص مستقیم و شناسایی جهش های نقطه ای مقاومت به کلاریترومایسین در سویه های هلیکوباکتر پیلوری جدا شده از نمونه های بیوپسی با استفاده از روش Real-time PCR

زمینه و هدف: هم اکنون 7 روز درمان 3 دارویی به عنوان اولین خط درمان هليكوباكتر پيلوري استفاده می شود که کلاریترومایسین یکی از داروهای اصلی درمان می باشد. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که تا 50% از سویه های هليكوباكتر پيلوري مقاوم به کلاریترومایسین هستند که منجر به استفاده طولانی تری از کلاریترومایسین برای کارآمدی درمان 3 دارویی می شود. ارتباط بین جهش های نقطه ای ژن 23S rRNA و مقاومت به کلاریترومایسین باعث فراهم آمدن روش های مولکولی سریع برای تشخیص مقاومت به کلاریترومایسین شده است. هدف از اين مطالعه راه اندازي يك روش تشخيصي سريع و مستقيم (بدون نياز به كشت) براي ارزيابي مولكولي مقاومت به كلاريترومايسين در نمونه هاي بيوپسي مي باشد. روش کار: اين مطالعه به صورت توصيفي- مقطعي در سال 1388 بر روي نمونه هاي بيوپسي 200 بيمار مراجعه كننده به بخش اندوسكوپي بيمارستان هاجر شهركرد انجام شد. در ابتدا تست اوره آز سریع به منظور تشخیص هلیکوباکتر پیلوری در نمونه های بیوپسی انجام گردید. برای تعیین هویت هلیکوباکتر پیلوری از PCR بر روی ژن 16S rRNA استفاده شد. سپس با استفاده از 5 پروب اختصاصی و تکنیک real-time PCR جهش های نقطه ای مقاومت به کلاریترومایسین مورد ارزیابی قرار گرفتند. نهایتا با استفاده از روش PCR-RFLP و با کمک آنزیم های BsaI و MboII تعدادی از نتایج فوق مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: آزمون اوره آز سریع نشان داد که 164 (82%) بیمار از نظر وجود هلیکوباکتر پیلوری مثبت می باشند. آزمون PCR با استفاده از پرایمرهای ژن 16S rRNA بر روی این نمونه ها نیز نتایج فوق را تایید و یک باند 109 جفت بازی را نشان داد. نتایج آزمون real-time PCR نشان داد که 105 نمونه حساس و 59 نمونه دارای 65 سویه مقاوم به صورت 4 نمونه حاوی جهش A2144G، 26 نمونه دارای جهش A2143G، 15 نمونه دارای جهش A2143C و 20 نمونه دارای جهش A2142G بود. در این بررسی جهش 5 نمونه توسط پروب های مورد استفاده قابل شناسایی نبود. همچنین مقاومت چندگانه در 16 نمونه یافت شد. نتایج آزمون PCR-RFLP نیز نشان دهنده وجود ژنوتیپ های A2143G در 15 نمونه، A2142G در 15 نمونه، A2143G/Wild در 6 نمونه، A2142G/Wild در یک نمونه و A2143G/A2142G در 2 نمونه بود. نتیجه گیری: به دلیل مقاومت قابل توجه به کلاریترومایسین، ضرورت ارزیابی مستقیم این جهش ها با روش های مولکولی در سایر مناطق کشور وجود دارد. همچنین نتايج نشان مي دهد که روش real-time PCR داراي دقت و سرعت بالایی براي شناسايي مقاومت به كلاريترومايسين در كمترين زمان ممكن است.