اثر متقابل اسیدهای چرب ضروری EPA وDHA و ویتامین E جیره بر عملکرد رشد و شاخص¬های فیزیولوژیک بچه ماهی نورس آزاد دریای خزر (Salmo trutta caspius)

در اين آزمايش اثر ترکيبي مقادير مختلف اسيدهاي چرب ضروري امگا 3 HUFA (DHA, C22:6n-3 و EPA, C20:5n-3) و آلفا-توکوفرول جيره بر رشد، ترکيب اسيدهاي چرب، پارامترهاي هماتولوژي، ايمني غيراختصاصي، وضعيت آنتي¬اکسيداني و ساختار دستگاه گوارش بچه ماهي نورس آزاد درياي خزر (Salmo trutta caspius) بررسي شد. شش جيره حاوي سه نسبت مختلف اسيدهاي چرب امگا 3DHA به EPA به ترتيب 1 به 5/0 (پايين)، 2 به 1 (متوسط) و 4 به 2 (بالا) در 100 گرم جيره و هر يک از اين مقادير با يکي از سطوح 300 (پايين) و 1000 (بالا) ميليگرم ويتامين E (آلفا-توکوفرول استات) در کيلوگرم جيره تهيه و به ترتيب LL، LH، ML، MH،HL و ¬HH نامگذاري شد. بچه ماهيان نورس با ميانگين وزن اوليه 25 ± 600 (ميلي¬گرم) بطور تصادفي در تانک¬هاي پرورشي تقسيم شدند و به مدت 10 هفته با هر يک از جيره¬ها تغذيه شدند. نتايج نشان داد نرخ رشد ويژه و ميانگين وزن نهايي به طور معني¬داري در تيمار MH نسبت به ساير تيمارها بالاتر است (P<0.05). ترکيب اسيدهاي چرب قطبي و خنثي بدن بچه ماهيان ارتباط مستقيمي با ترکيب جيره داشت. پارامترهاي بيوشيمي خوني، به ويژه چربي¬ها و ليپوپروتئين¬هاي پلاسما به ميزان بيشتري تحت تاثير اسيدهاي چرب امگا 3 HUFAجيره قرار گرفتند و ويتامين E و اثر متقابل ويتامين E و اسيدهاي چرب تاثير کمتري داشتند. در همه تيمارهاي امگا 3 HUFA افزايش ويتامين E موجب افزايش معني¬دار فعاليت کمپلمان (ACH50) گرديد (P<0.05). در بچه ماهيان تغذيه شده با سطح متوسط و بالاي امگا 3 HUFA فعاليت لايزوزيم پلاسماي بيشتري داشتند و تيمار ML بالاترين فعاليت لايزوزيم را نشان داد. علاوه بر اين ميزان پروستاگلاندين E2 در سطوح متوسط و بالاي اسيدهاي چرب کاهش يافت و اثر ويتامين E و امگا 3 HUFA تاثير معني¬داري نشان نداد. تفاوت-هاي مشاهده شده در فعاليت آنزيم¬هاي آنتي¬اکسيداني (کاتالاز، سوپراکسيداز ديسموتاز، گلوتاتيون پراکسيداز و گلوتاتيون-S-ترنسفراز) تيمارهاي مختلف معني¬دار و در تيمارهاي با سطح بالاي امگا 3 HUFA بالاتر بود. در تيمارهاي ML و HL محصولات ثانويه اکسيداسيون به طور معني¬داري بالاتر بود (P<0.05). مشاهدات ميکروسکوپي ساختار کبد و روده ابتدايي بچه ماهيان هيچگونه شواهدي در خصوص بروز آسيب¬ها و يا تغيرات بافتي معني¬داري نشان نداد. 7 روز پس از انتقال بچه ماهيان به آب شور تغيرات چنداني در غلظت الکتروليت¬ها و کورتيزول ايجاد نشد، با اين حال گلوکز پلاسما در سطح پايين اسيدهاي چرب EPA و DHA قبل و بعد از استرس تفاوت معني¬داري نشان داد. بطور کلي نتايج اين بررسي نشان داد هنگاميکه سطح مناسبي از α-توکوفرول در جيره وجود داشته باشد، افزايش امگا 3 HUFA مي¬تواند عملکرد رشد و پاسخ ايمني غير اختصاصي بچه ماهي آزاد خزر را بهبود دهد.