تحليلي برشاخص¬هاي توسعه پايدارشهري در مناطق چهارده¬گانه شهراصفهان

توسعه پايدارحالت كامل برنامه¬هاي توسعه است كه با ديدي كلي نگر و نيز با تاكيد بر بينش سيستمي سعي دارد يك رهيافت تعادل بخشي رادنبال كند. اين نوع توسعه كه مفهوم عدالت را درطول زمان و همچنين درعرض زمان دربردارد، مي تواند به عنوان آرمان و مقصد نهايي اين نوع از ضوابط و مقررات قرارگيرد. پايداري مفهومي پوياست و تاكيد بر بهره¬گيري از منابع دريك حالت ماندگار دارد، اين وضع دربين كشورهاي جهان داراي معاني متفاوتي است، زيرادركشورهاي توسعه نيافته، سرمايه لازم براي ماندگاري وجود ندارد و بيشترين تخريب¬هاي زيست محيطي نيز از اين ناحيه است، بنابراين براي ارزيابي اقدامات پايداري شهري در اين كشورها استفاده ازشاخص¬هاي توسعه پايدارشهري ابزاري مهم است و همواره مورد استفاده قرار مي¬گيرد و هدفي مهم را به دنبال دارد و آن هم دسترسي به تداوم پذيري شهري است. پژوهش حاضر با هدف تحليل و ارزيابي توسعه پايدار کلان-شهر اصفهان از طريق بررسي 66 شاخص توسعه انجام پذيرفته است. شاخص¬هاي مورد بررسي شامل پنج گروه کلي شاخص¬هاي اجتماعي- اقتصادي، فرهنگي- آموزشي، کالبدي- زيست محيطي، زيربنايي مسکوني و شاخص-هاي دسترسي مي¬باشد. روش تحقيق توصيفي – تحليلي و نتايج حاصل از پژوهش کاربردي- توسعه¬اي است. از روش¬ها و تکنيک¬هاي کمي برنامه ريزي از جمله روش تصميم¬گيري چند معياره تاپسيس، ضريب آنتروپي، تحليل خوشه¬اي سلسله مراتبي و ضريب پراکندگي جهت تحليل داده¬هاي پژوهش استفاده شده است. در مجموع نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي‌دهد که منطقه شش و پنج شهر اصفهان از نظر شاخص نهايي توسعه با امتياز توسعه 0.743 و 0.741 برخوردار¬ترين مناطق شهر بوده و اختلاف نسبتاً محسوسي با ديگر نواحي شهر دارند. منطقه ده شهر اصفهان نيز با امتياز 0.087 کم¬تر توسعه‌يافته‌ترين و محروم‌ترين منطقه شهر مي‌باشد. نتيجه حاصل از تحليل خوشه¬اي سلسله مراتبي نيز حاکي از آن است که مناطق شش و پنج شهر اصفهان در سطح اول ، مناطق يک و سه شهر در سطح دوم و ده منطقه باقي مانده شهر در سطح سوم توسعه قرار دارند و عنوان مناطق محروم شهر را به يدک مي¬کشند. ضريب پراکندگي شاخص توسعه در سطح مناطق چهارده‌گانه شهر اصفهان برابر با 0.658 محاسبه شد. همچنين نتايج بررسي¬ها نشان داد که شاخص¬هاي مورد بررسي قادر به تبيين 97 درصد از تغييرات (واريانس) شاخص نهايي توسعه در کلان¬شهر اصفهان مي¬باشند. واژه‌هاي کليدي: توسعه، شاخص¬هاي توسعه، توسعه پايدار، مناطق شهري، کلان¬شهر اصفهان