تبارشناسي و مقايسه تنوع ژنتیکی ماهی خیاطه Alburnoides eichwaldi De Filippi 1986)) بر اساس ژن سیتوکروم ب، در پنج رودخانه از حوزه شمالی ایران

ماهی خیاطه Alburnoides eichwaldi (De Filippi 1863) جزء ماهیان با اندازه کوچک از کپورماهیان، بنتوپلاژیک، رودرو، ساکن آب شیرین و لب شور بوده و محدوده اسیدیته 8-7 را تحمل می¬کنند. عمدتا در مناطق کم¬عمق و جریان¬دار نهرهای کوهستانی، ساکن شده است. این ماهیان بسترهای سنگی سخت و آب¬های تمیز و سرشار از اکسیژن را ترجیح می¬دهند. اهمیت ماهی خیاطه در شیلات، معمولا به عنوان طعمه برای صید و از لحاظ تفریحی نگهداری در آکواریوم می¬باشد. به دلیل اندازه کوچک آن ، ارزش صید ورزشی و اقتصادی (شیلاتی) ندارد، اما با توجه به رنگ¬های زیبای روی بدن دارای ارزش زیبایی¬شناسی می¬باشد. در این پژوهش، به مطالعه تنوع ژنتیکی ماهی خیاطه در پنج رودخانه زرین¬گل، مادرسو، صفارود، کلیسیان، زالکی در حوزه شمالی ایران پرداخته شد. تعداد 26 نمونه بافت از ماهی خیاطه فوق جمع¬آوری و پس از انتقال به آزمايشگاه، DNA آن¬ها استخراج گرديد. مقدار 20 میکرو لیتر از محصولات PCRخالص سازي شد و به همراه 100 میکرولیتر از هر یک از آغازگرهاي رفت و برگشت با غلظت 10 پیکومول به منظور تعیین توالی به شرکتBioneer کره جنوبی ارسال شدند. پس از توالي¬سنجي نمونه¬ها، اصلاح نوکلوئتیدی توالی¬ها با نرم¬افزار Seqscap 2.6 صورت گرفت و محاسبه فاصله ژنتیکی در نرم افزار Arlequin 3.1، تعداد و رسم هاپلوتایپ در نرم افزار Network 4.6 و ترسیم درخت فیلوژنی با استفاده از نرم-افزارهاي MEGA 5 صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین توالی¬های نوکلئوتیدی نمونه¬های مورد مطالعه تنوع هاپلوتیپی خوبی وجود دارد و 17 هاپلوتایپ شناسایی شد که نشان از تنوع ژنتیکی بالا این ماهی در این رودخانه¬ها دارد همچنین تجزیه و تحلیل درخت فیلوژنی نشان داد سه جمعیت از این ماهی در رودخانه¬های فوق شناسایی شد. جمعیت حوزه مرکزی گونه A. eichwaldi را تشکیل می¬دهد. جمعیت حوزه غربی گونه¬ای جدا ولی دارای نیای مشترک می¬باشند. جمعیت شرق شمال کشور کاملا مجزا از نمونه¬های دیگر بوده و گونه¬های کاملا متفاوتی را تشکیل می¬دهند.