ارائه ی مدلی برای انتخاب فرآیند بهینه به هنگام اختلال در برنامه ی پروازی با کمک تصمیم گیری چند معیاره

صنعت هوانوردی یکی از صنایعی است که به نسبت عمر کوتاه خود، روند رو به رشدی را در کشورهای مختلف در پیش گرفته است. این پژوهش به یکی از عوامل تاثیر گذار بر روند عملیات در صنعت هوانوردی تحت عنوان اختلال در برنامه ی پروازی می پردازد. پیش زمینه ی اصلی این پژوهش وجود انکار ناپذیر اختلال در برنامه ی پروازی است، به همین سبب این پژوهش می کوشد تا با کمک فرآیند تصمیم گیری چند معیاره، راهکاری را برای اتخاذ تصمیم از سوی مدیران صنعت هوانوردی به هنگام اختلال در برنامه ی پروازی ارائه دهد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش اجرای آن توصیفی – پیمایشی است. جامعه ی آماری پژوهش خبرگان صنعت هوانوردی است. با بررسی لیست خبرگان در صنعت هوانوردی کشور و مدیران شرکت های هواپیمایی و هم چنین با توجه به جدول مورگان تعداد 250 نفر از متخصصان برای پاسخ گویی به فرم های نظر سنجی و مقایسه ای، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند که این افراد بنا به عضویت در شرکت هواپیمایی و یا پایگاه های پروازی دسته بندی شدند. ابزارهای جمع آوری داده ها مصاحبه و پرسش نامه بوده است. داده های به دست آمده از این ابزار با کمک روش های تحلیل سلسله مراتبی، تحلیل شبکه ای و با روش های دستی و نرم افزاری تحلیل شده اند. هم چنین برای رفع ابهام از آن چه که خبرگان در فرم های نظر سنجی و مصاحبه عنوان کرده اند، کل داده ها با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و با کمک روش توسعه ای چانگ مورد تحلیل و رفع ابهام قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد، مهم ترین عوامل اختلال در برنامه ی پروازی تاخیر ورود، نقص فنی و مشکلات داخلی شرکت های هواپیمایی و مهم ترین انتخاب های پیش روی مدیران برای مواجه با این اختلال ها، اعلان تاخیر، اعلان لغو، جایگزینی هواپیما و جایگزینی مسیر است. هم چنین نتایج این پژوهش نشان می دهد،گاهی اوقات تصمیماتی که مدیران به هنگام اختلال در برنامه ی پروازی اتخاذ می کنند، کارآمد نبوده و حتی می تواند مضر باشد و در نهایت، بین آن چه مدیران صنعت هوانوردی در مورد میزان تاثیر علل در اختلال در برنامه ی پروازی می اندیشند و براساس آن تصمیم می گیرند و آن چه که در واقعیت و پس از رفع ابهام فازی به دست می آید، تفاوت قابل توجه ای وجود دارد. کلمات کلیدی: اختلال در برنامه ی پروازی، صنعت هوانوردی، تصمیم گیری چند معیاره، تحلیل سلسله مراتبی، تحلیل شبکه ای، تحلیل سلسله مراتبی فازی