طراحی و تبیین مدل تولید ناب در زنجیره تامین صنعت خودرو

صنایع مختلف برای بقا در بازارهای پویا و رقابتی نیازمند ابزاری هستند که بتوانند به کمک آن بر چالش های محیطی فائق آمده و محصولاتی بدون اتلاف تولید کنند.چنین ابزاری با شیوه تولید ناب حاصل می شود. از این رو با هدف تدوین مدل تولید ناب در زنجیره تامین 14 عامل شناسایی و در قالب پرسشنامه ای در اختیار خبرگان و مدیران زنجیره تامین صنعت خودرو قرار گرفت.این پرسشنامه از روایی محتوی ، سازه و معیار برخوردار بوده و مقادیر آلفای کرونباخ همه سازه ها جهت پایایی بالاتر از 7/0 محاسبه گردید. با تحلیل عاملی داده ها ی بدست آمده عوامل شناسایی شده تائید شدند. این عوامل:ساختار جریان اطلاعات ، ساختار جریان مواد ، اتلافات ، بهبود مستمر ، کنترل منابع ، مهارت کارکنان ، آموزش و توانمند سازی ، روشهای مدیریتی ، رفتار مدیریت ، رضایت مشتری ، ارتباط با مشتری ، ارتباط با تامین کننده ، انتخاب تامین کننده و توسعه تامین کننده شناسایی شدند.در مدل تائید شده عوامل تولید ناب شامل دو دسته عوامل داخلی و خارجی بوده که عوامل داخلی دربرگیرنده عوامل مربوط به ساختار ، تولید ، مدیریت و کارکنان بودند. عوامل ساختار جریان مواد و ساختار جریان اطلاعات در بخش ساختار ، عوامل بهبود مستمر و اتلافات و کنترل منابع در بخش تولید، عوامل روشهای مدیریتی و رفتار مدیریتی در بخش مدیریت و عوامل آموزش و توانمند ساز و مهارت کارکنان در عوامل کارکنان قرار گرفتند.عوامل خارجی شامل عوامل مشتری و تامین کننده بودند. عامل رضایت مشتری و ارتباط با مشتری در بخش مشتری و عامل انتخاب تامین کننده ، توسعه تامین کننده و ارتباط با تامین کننده در بخش تامین کننده قرار گرفتند. ترتیب و توالی عوامل شناسایی شده از طریق پرسشنامه دوم و با روش مدلسازی ساختاری – تفسیری تجزیه و تحلیل شده و متغیرها در پنج سطح قرار گرفتند.کلیه عوامل با یکدیگر در ارتباط بوده لذا متغیر اضافی در بین متغیرها وجود نداشت. سطح اول شامل :اتلافات و رضایت مشتری ، سطح دوم شامل : کنترل منابع و بهبود مستمر ، سطح سوم شامل : ساختار جریان مواد، توسعه تامین کننده و انتخاب تامین کننده ، سطح چهارم : آموزش و توانمند ساز ، ارتباط با مشتری، ارتباط با تامین کننده و ساختار جریان اطلاعات ، سطح پنجم شامل : رفتار مدیریت ، روشهای مدیریت و مهارت کارکنان می باشد.جهت پیاده سازی این مدل در صنعت خودرو مدیران باید از سطح پنجم شروع کرده تا نتایج نهایی مدل ناب در سطح اول که همان کاهش اتلاف و رضایت مشتری است حاصل شود.