بررسی تاثیر محلول پاشی عناصر اصلی بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک و تجزیه عناصر اصلی در ارقام برنج(طارم هاشمی، شیرودی)

به منظور بررسی اثر محلول¬پاشی عناصر اصلی نیتروژن و پتاسیم، بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک رقم¬های برنج شیرودی و طارم هاشمی، آزمایشی در سال زراعی 1392 در مزرعه موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازندران در آمل در قالب کرت¬های دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل دو رقم طارم هاشمی وشیرودی و فاکتور فرعی تعداد دفعات محلول¬پاشی و فاکتور فرعی-فرعی غلظت¬های توصیه شده و تغییر یافته می¬باشد. در این آزمایش صفات زراعی و مورفولوژیک شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، میزان کلروفیل، تعداد کل دانه، درصد دانه¬های پر و پوک، وزن هزاردانه، مقاومت به ورس(خوابیدگی) و عملکرد دانه و همچنین صفات فیزیولوژیک شامل انتقال مجدد ماده خشک اندازه گیری شده است و در نهایت میزان عناصر اصلی در اندام های گیاهی اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم برصفات ارتفاع بوته در 45 روز پس از نشاکاری، میزان کلروفیل، ارتفاع بوته در زمان رسیدگی، تعداد پنجه ومقاومت به ورس معنی¬دار بود. اثر غلظت نیز تنها بر صفت ارتفاع بوته در 45 روز پس از نشاکاری و مقاومت به ورس معنی¬دار بود. اثر متقابل تعداد دفعات محلول پاشی در غلظت¬های مختلف بر میزان کلروفیل اثر معنی¬داری داشته است. مقایسه میانگین صفات نشان داد که رقم شیرودی با عملکرد1/6666کیلوگرم در هکتار بیشتر از رقم طارم هاشمی با میانگین عملکرد 4/3939 کیلوگرم در هکتاربود. نتایج تجزیه واریانس مربوط به انتقال مجدد نشان داد اثر ساده رقم ، اثر متقابل رقم در غلظت و اثر متقابل محلول¬پاشی در غلظت در انتقال مجدد ساقه ، کل اندام در سطح احتمال 1% و در برگ در سطح احتمال 5% معنی¬دار بود و اثر ساده غلظت در انتقال مجدد ساقه در سطح احتمال 1% معنی¬دار بوده است. بر اساس نتایج حاصله مشخص شد که انتقال مجدد ماده خشک ساقه، برگ و کل اندام هوایی اختلاف معنی¬داری داشته اند. در بین صفات مورد مطالعه رقم شیرودی درمحلول¬پاشی با غلظت توصیه شده دارای میانگین عملکرد 6828کیلوگرم در هکتار بود و رقم طارم هاشمی در دو مرحله محلول¬پاشی با غلظت توصیه شده با عملکرد 5533 کیلوگرم در هکتار بیشترین میزان را از نظر انتقال مجدد کل اندام هوایی دارا بودند. کمترین میزان انتقال مجدد در یک مرحله محلول¬پاشی با غلظت تغییر یافته در رقم شیرودی با عملکرد 5123 بود. در طارم هاشمی کمترین میزان مربوط به تیمار شاهد با میانگین عملکرد 3533 بود. نتیجه حاصل از تجزیه عناصر اصلی دردانه وکاه کلش دو رقم طارم هاشمی و شیرودی نشان داد، میزان نیتروژن و فسفر دانه نسبت به کاه و کلش بیشتر و میزان پتاسیم در کاه کلش از میزان آن در دانه بیشتر بوده است.