در این نوشتار، داستان رستم و شغاد از شاهنامه در چهارچوب «تحلیل گفتمان انتقادی از دیدگاه ون¬دایک» بررسی می¬شود. پس از طرح مسأله و بیان پیشینة تحقیق، «رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی» را به طور کلی و رویکرد ون¬دایک را در تحلیل گفتمان انتقادی به¬طور خاص معرفی شده است. این بخش، مبنای نظری تحلیل ما را پیش روی خوانندگان قرار می¬دهد. در ادامه، ضمن گزارش کوتاه داستان، مؤلفه¬های گفتمان¬مدار موجود در متن مورد تجزیه و تحلیل¬ قرار گرفته، با جمع¬بندی این تحلیل¬ها نشان داده شده است که این داستان با «مربع ایدئولوژیک» ون¬دایک مطابقت دارد. این مقاله نشان می¬دهد که تدوین¬کنندگان روایت شغاد، با بهره¬گیری از راه¬کارهای گفتمانی و متنی توانسته¬اند مفهوم نابرابری را در متن تولید کرده، متعاقباً آن را به اذهان مخاطبان نیز انتقال دهند. مقاله هم¬چنین نشان می¬دهد که علی¬رغم این¬که رویکردهای تحلیل گفتمان انتقادی بیشتر در تحلیل متون سیاسی و مطبوعاتی و در موارد نادری نیز در تحلیل متون نثر یا شعر ادبی معاصر به کاررفته¬اند، رویکردهای بسیار پویا و خلاقی بوده و برای تحلیل انواع متون از جمله متون نظم کهن کارآیی دارند.
کلید واژگان :تحلیل گفتمان انتقادی، شاهنامه ، فردوسی، ایدئولوژی، نژادپرستی، مربع ایدئولوژیک
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک