مطالعه برخي از شاخصهاي يوني متابوليتي خون در مولدين ماده بالغ و در حال بلوغ ماهي سفيد (Rutilus frisii kutum Kamenskii, 1901)

ماهي سفيد مهم ترين ماهي استخواني بومي درياي خزر بوده و با توجه به ارزش غذايي بالا، کيفيت عالي گوشت و لذيذ بودن مورد توجه صيادان، ساحل نشينان و مردم کشور ايران و حتي ساير کشور هاي حاشيه درياي خزر مي باشد. شاخصهاي خوني در فيزيولوژي ماهي بسيار تاثيرگذار مي باشد، لذا با شناخت صحيح از وضعيت خوني ماهي سفيد مي توان راندمان حفظ، بازسازي، تكثير و پرورش اين ماهيان ارزشمند را افزايش داد. در اين بررسي مقادير پارامترهاي يوني (سديم، پتاسيم، كلسيم و منيزيم) و متابوليتي (كلسترول، پروتئين كل و گلوكز) پلاسماي خون تعداد ٣٥ قطعه مولدين ماده بالغ و ٤٥ قطعه مولد در حال بلوغ ماهي سفيد صيد شده از حوضه جنوب غربي درياي خزر واقع در استان گيلان و رودخانه سفيد رود اندازه گيري شد. دوره نمونه برداري از اسفند تا ارديبهشت سال 1387 بود. خون گيري از ناحيه سياهرگ ساقه دمي به عمل آمد. طي اين دوره هيچ گونه آلودگي و بيماري ثبت نشد. در هر گروه از مولدين بالغ و در حال بلوغ يونهاي سديم، كلسيم، پتاسيم و منيزيم به ترتيب بيشترين تا كمترين ميزان و غلظت كلسترول بيشتر از گلوكز و گلوكز بيشتر از پروتئين كل بود. نتايج مطالعه مقايسه اي بيانگر اين مي باشد كه تفاوت غلظت مقدار يون كلسيم و ميزان پروتئين كل در دو گروه مولدين معني دار بود (p<0.01) به طوري كه غلظت كلسيم و پروتئين كل در گروه مولدين در حال بلوغ به ترتيب (8.1±0.1 mmol/l و(4.1±18.7 mg/dl بيشتر از مولدين بالغ (4.2±0.05 mmol/l (3.1±19.6 mg/dl بوده است. همچنين مقدار گلوكز و كلسترول هم در دو گروه مولدين اختلاف معني داري داشت به گونه اي كه در مولدين بالغ ميزان گلوكز و كلسترول به ترتيب ( 87.7±56.3 mg/dlو (475.3±64.2 mg/dl بيشتر از مولدين در حال بلوغ ( 45.1±21.1 mg/dlو (347.3±95.1 mg/dl اندازه گيري شد .(p<0.01) اما بين غلظت ساير پارامترهاي يوني سديم و منيزيم در اين دو گروه ماهيان مولد اختلاف معني داري مشاهده نشد .(p>0.05) با توجه به نتايج به دست آمده ارزيابي و تشخيص وضعيت فيزيولوژيکي شاخصهاي يوني و متابوليتي مولدين و تعيين ميزان و اندازه آن جهت برآورد، حفظ و نگهداري ذخائر ماهيان اقتصادي براي انجام توليد مثل مصنوعي و دستيابي به بهترين شرايط تكثير غير طبيعي ضروري است.

اهي سفيد درياي خزر، تركيبات يوني، شاخصهاي متابوليتي، Rutilus frisii kutum