امکان سنجی استفاده اس ابشار تسهیلات سندیکایی به منظور تامین مالی پزوصه های بشرگ سزمایه گذاری

تسهیلات سندیکایی به اعتباراتی اطلاق می‌شود که توسط گروهی از بانکها یا گروهی از نهادهای تامین مالی به صورت مشارکتی یا کنسرسیومی در اختیار یک قرض گیرنده یا متقاضی، بالاخص در پروژه‌های نیازمند حجم قابل توجهی از منابع مالی قرار می‌گیرد. اگر قرض گیرنده‌ای نیازمند استفاده از حجم بالای منابع مالی و یا انواع مختلفی از تسهیلات مثلا برای تامین سرمایه ثابت و سرمایه در گردش پروژه خود باشد، نیاز او می‌تواند از طریق این ابزار تامین مالی برآورده شود. فرآیندهای ‌پیچیده، پرهزینه و زمان‌بر تامین مالی ناشی از مراجعه به بانکهای مختلف و همینطور استفاده از انواع مختلف تسهیلات که هر کدام دارای شرایط خاص خود هستند؛ می‌تواند از طریق تسهیلات سندیکایی و در قالب یک قرارداد واحد به حداقل ممکن برسد. مسئولیت تهیه ساختارهای مربوط به نحوه پرداخت و یا تنظیم قراردادها و مدیریت و نظارت بر تخصیص بر عهده بانک عامل به عنوان عضوی از سندیکا خواهد بود. توافق با مشتری یا متقاضی استفاده از تسهیلات بر مبنای مستندات قراردادی واحد تهیه شده و تامین مالی به صورت مشترک و بر اساس شرایط خاص مندرج در قرار داد صورت خواهد گرفت. بانک عامل بر اساس نظر سایر اعضای سندیکا مسولیت راهبری مذاکرات با مشتری را بر عهده داشته و در مقابل انجام این خدمات هزینه‌ای را دریافت می نماید. این نوع تسهیلات به بانکهای عضو سندیکا اجازه می‌دهد تا ریسک اعتباری ناشی از عدم بازپرداخت تسهیلات را بین یکدیگر تقسیم نموده و ضمن تنوع بخشی به سبد دارایی، بانکهای دارای سرمایه اندک را در پروژه‌های تامین مالی مشارکت دهد. اگرچه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در سالهای 1388 و 1390در قالب دو بخشنامه پیش شرط‌های قانونی مربوط به این نوع از تسهیلات را فراهم نموده اما به نظر می‌رسد استفاده از این ابزار هنوز مورد توجه بانکهای داخلی قرار نگرفته است. حال آن که در سال 2013 تسهیلات سندیکایی منبع قابل توجهی برای تامین مالی در جهان بوده و حجم این نوع از تسهیلات در دنیا 26 درصد نسبت به سال قبل رشد داشته و تنها در منطقه آسیا و اقیانوسیه حجم آن به نزدیک به 424 هزار میلیون دلار رسیده است. در این مقاله با رویکرد ارائه راهکارهای عملیاتی، ضمن توجه به ساختارهای رایج و مورد استفاده در تسهیلات و قراردادهای سندیکایی در کشورهای مختلف و نمونه‌‌های رایج آن در دنیا؛ به آسیب شناسی علل عدم توجه به چالشهای اجرایی این ابزار تامین مالی در ساختار نظام بانکی ایران پرداخته خواهد شد.

تسهیلات سندیکایی، بانکداری