کمینه¬گرایی (مینیمالیسم) در حکایت‌های قابوس‌نامه

کمینه‌گرایی یا مینیمالیسم جنبش یا سبکی ادبی است که ویژگی¬ اصلی آن کاهش مفرط محتوی اثر به حداقل عناصر ضروری است. این سبک که خاستگاهش مغرب زمین و موجد اصلی پیدایی آن جنبش فرمالیسم است، نتیجۀ تسلط تکنولوژی بر دنیای کنونی است. پیامد این جنبش هنری، رواج داستان بسیار کوتاه، با دو ویژگی کم‌حجمی و سادگی است. نویسندگان این سبک با حفظ اصول ساختاری و فنی داستان، به زبانی ساده و با به کارگیری شگردهایی چون: مقدمه‌گریزی، به کارگیری مضمون یا تم جذاب، شکل دادن به داستان بر پایۀ نقل، گفت و گو و روایت، کاربرد واژه‌های ساده و جمله¬های کوتاه و صریح، سعی کرده¬اند داستان¬هایی مؤثر و ماندگار بیافرینند. گرچه بسیاری از آثار ادبی کهن فارسی از این ویژگی برخورداراند، اما کمتر از این منظر بررسی شده¬اند. هدف از این مقاله، درک ساختار حکایت‌های قابوس‌نامه با الگو قراردادن ویژگی‌های سبک مینی‌مال است. با این هدف، بعد از مقدمه زمینه‌ها و علل گرایش به مینیمالیسم و ویژگی‌های پربسامد آن ذکر شده است؛ سپس از مجموع حکایت‌های قابوس‌نامه، پنج حکایت با بیشترین وجوه تشابه، انتخاب شده و ویژگی‌های داستان‌های مینی‌مالیستی جدید در حکایت‌های قابوس¬نامه تطبیق داده شده است. نتیجۀ به دست آمده این است که حکایت‌های قابوس‌نامه با داستان‌های مینی‌مالیستی عصر جدید، شباهت‌های اساسی دارند.

داستان کوتاه، کم‌حجمی و فشردگی، مینی‌مالیسم، قابوس‌نامه.