چکیده :

زبان پر رمز و راز خاقاني تصاوير شعرش را چنان در لايه‌هاي خيال مي‌پيچد كه جز به ياري ذهن نافذ و زيباشناس نمي‌توان به زيرساخت‌هاي آن نفوذ كرد و انديشه‌ي حكيمانه‌ي او مضامين شعرش را به‌قدري از آبشخورهاي علمي و كلامي آبياري مي‌گرداند كه جز با انديشه‌ي دقيقاً آشنا به علوم و فنون مختلف نمي‌توان به درك و وصف آن پرداخت. اين شاعر بلندآوازه گاه پرچم پزشكي برمي‌افرازد و گاه تاج نجوم بر سر مي‌نهد. زماني درع حكمت مي‌پوشد و زماني خوان فكرت مي‌گسترد و بدين‌ترتيب به اشعارش صبغه‌ي علمي مي‌بخشد. باري، طب سنتي يكي از آشكارترين و پركاربردترين موضوعات علمي قصايد خاقاني است و او با توصيف انديشه‌ها و تجربه‌هايش به‌وسيله‌ي مضامين طبي، اگرچه زمينه‌هاي زيبايي شعرش را فراهم آورده، اما به پيچيدگي‌ها و دشواري‌هاي معنايي و محتوايي آن نيز دامن زده است. نگارنده در اين مقاله تنها به ‌شرح و توضيح سه بيماري آبله، استسقا و سرسام پرداخته و كوشيده تا معاني اصطلاحي و جايگاه ادبي آن‌ها در محور همنشيني كلام را بررسي نمايد و در باره‌ي تصاوير هنري خلق‌شده به‌كمك اصطلاحات طبي و انگيزه‌هاي آن‌ها سخن گويد و مشكلات و احياناً ابهاماتِ ادبي پديدآمده به‌وسيله‌ي تصاوير طبي را در حدّ ميسور حل كند.

کلید واژگان :

آبله، استسقا، سرسام سرد و سرسام گرم.



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک