چند روز پيش در يكي از گشت هاي خود در درياي بيكران اينترنت در سايت اسناد امنيت ملي آمريكا سند بسيار مهمي را از كودتاي 28 مرداد 1332 آمريكايي و انگليسي در ايران مشاهده كردم. اين سند بتازگي و با تلاش فراوان و پيگيري هاي قضايي اداره اسناد امنيت ملي مجوز انتشار دريافت كرده و براي اولين بار در 16 آپريل 2000 برابر 28 فروردين 1379 در مقاله اي در روزنامه نيويورك تايمز مطرح و اسناد آن در شبكه جهاني اينترنت در معرض ديد جهانيان قرار گرفت. اين سند نكات جالب و تازه اي را درباره كودتاي 28 مرداد 1332 برملا مي كند كه تاكنون نسبت به آن اطلاع درستي در دست نبوده است. درباره اين سند دو تن از ايران شناسان آمريكايي مقدمه اي نوشته اند كه قبل از پرداختن به سند، نظر خوانندگان محترم را به اين دو مطلب جلب مي كنم. نكته مهم اين است كه بنظر طراحان كودتا وضعيت ايران مطابق با منافع آمريكا و بريتانيا نبوده و براي اقدام در ايران از همه ابزار لازم و از هر مخالفي (و به هر دليلي كه مخالف باشد) از جمله چهره هاي وجيه مذهبي و ملي نيز بهره برداري كرده اند. بنظر آنان رضايت و همگامي شاه با آنها مطلوب است اما لازم نيست يعني طرح كودتا حتي در صورت مخالفت شاه بايد با تكيه بر كليه عوامل انساني و غير انساني خود در ايران به اجرا درآيد. نكته پاياني اينكه در برگردان اين سند تاريخي به فارسي سعي كردم كه امانت كامل را رعايت كنم و مطالبي كه داخل پرانتز ( ) آمده است توضيحات خود نويسندگان است و مطالبي كه داخل كروشه ] [ آمده است از آن خودم مي باشد. از آنجا كه متن اسناد قديمي و مربوط به دست كم 40 سال پيش است و نويسندگان بيشتر تاريخدان بوده اند تا خبرگان سياست، به همين دليل برخي واژه ها بگونه اي بكار رفته كه در ادبيات كنوني علوم سياسي و روابط بين الملل نشانه بي سوادي تلقي مي شود. براي مثال از انقلاب نظامي (Military Revolution) لابد قصد شورش نظامي (Military Revolt) داشته است يا در بيشتر موارد از كلمه حكومت (Government) بجاي دولت (State) استفاده شده است. همه اين موارد دقيقا در ترجمه رعايت شده است چرا كه احتمال مي دهم نويسنده در كاربرد اين كلمات هدفي داشته كه برايم پنهان مانده است. اميدوارم توانسته باشم قدمي در راه شناختن و شناساندن زواياي تاريك تاريخ و تكنيك هاي سياست خارجي قدرت هاي بزرگ رقيب در ايران برداشته باشم.
کلید واژگان :ایران، کودتای 28 مرداد، ایالات متحده آمریکا، کرمیت روزولت، مصدق
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک