مرزهای ایران به عنوان گلوگاه های ارتباطی و با دارا بودن ظرفيت¬هاي ژئوپليتيک فوق¬العاده اقتصادي، امنيتي، دسترسي، ارتباطات منطقه‌اي و بين‌‌المللي واجد کارکردهاي توليدکننده¬ی قدرت در کشور می باشند که عدم توسعه یافتگی آن و وجود شکاف رفاهی میان شهرهای مرزی با شهرهای مرکزی که نوعی حاشیه و متن را ایجاد کرده است، بر ضرورت آمایش سرزمینی این مناطق می افزاید. در این راستا، هدف از این پژوهش، بررسی مولفه های تاثیرگذار بر شرایط ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی مناطق مرزی جنوب شرق کشور و تاثیرات آنها بر آمایش و توسعه سرزمین است. روش تحقیق توصيفي- تحليلي و حجم نمونه 85 نفر از کارشناسان و متخصصان بر اساس روش نمونه گیری تصادفی و سیستماتیک بوده و شاخص‌هاي بررسی مولفه های ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی استان، 22 شاخص اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بوده است. بر اساس نتایج حاصل از مدل تحلیل مسیر، متغیرهای ژئواکونومیک با میزان 764/0 دارای بیشترین تاثیرات در کاهش دوگانگی منطقه¬ای و کاهش شکاف مرکز- پیرامون بوده اند؛ اما متغیرهای ژئوپلیتیک قومی¬- مذهبی با میزان 538/0- دارای اثر منفی و کاهنده بر آمایش استان بوده اند که بیشترین تاثیر آنها نیز از طریق تاثیرات مستقیم می باشند. در عین حال گسترش تنش¬های قومی که همواره به علت تحریکات قدرت های فرامنطقه¬ای و تحت تاثیر عوامل نزدیکی با مرز و متاثر از آن سوی مرزها است، منجر به ایجاد ناامنی در منطقه شده و این عوامل تمام فرصت های موجود در منطقه در زمینه توسعه اقتصادی را از بین می برد که در این راستا راهبردهایی جهت آمایش و توسعه مطلوب سرزمینی در این منطقه در متن اصلی مقاله ارائه شده است.
کلید واژگان :ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک، آمایش مناطق مرزی، قومیت، استان سیستان و بلوچستان
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک