نظارت بر چگونگی گسترش مناطق شهری در مقیاس کلان امری بسیار مهم به منظور برنامهریزی توسعه شهری و پیشگیری از مشکلات فاجعه بار در مناطق کلان شهری میباشد. با این حال، در اغلب موارد کمبود اطلاعات اولیه در این زمینه به ویژه در کشورهای در حال توسعه یکی از موانع اصلی برای رسیدن به این امر است. بنابراین به منظور بررسی تعادل در نظام شهری ایران از شاخص نخست شهری و رتبه اندازه شهرهای ایران از سال 1335 تا 1390 با استفاده از دادههای جمعیتی نقاط شهری در دورههای مختلف سرشماری بهره برده شد همچنین به منظور نظارت بر پویایی شهرنشینی در ایران معاصر از دید فضایی-زمانی از تصاویر چند زمانه DMSP/OLS مربوط به سالهای 1371 تا 1391 بهره برده شد. نتایج تحقیق نشان داد كـه پديده نخست شهري، با توجه به تمام شاخص ها در نظام شهري ايران، در تمام اين دورهها وجود داشته است؛ و به طور کلی نتایج حاصل از توزیع لگاریتمی مرتبه- اندازه شهرهای ایران در فاصله زمانی 1335 تا 1390 نشان میدهد که در 55 سال اخیر با گذر زمان توزیع شهرها به سمت عدم تعادل میل کرده و در سال 1385 نامتعادل¬ترین توزیع را با شیب خط مطلق 1.142 نشان میدهد. در نهایت تجزیه و تحلیل تصاویر DMSP در ارتباط با مناطق شهری و تولید ناخالص ملی از مدل رگرسیون خطی بهره برده شد، که نتایج نشان داد که رابطه خطی بین نور در شب و جمعیت کشور، جمعیت شهری کشور و تولید ناخالص ملی وجود دارد. میزان R2 برای جمعیت شهری برابر با 0.854 میباشد. که نشان می دهد از این تصاویر می توان به عنوان عاملی برای شناسایی پویایی در نظام شهری ایران بهره برد.
کلید واژگان :پویایی شهر نشینی، رتبه اندازه، نخست شهری، ایران معاصر، DMSP/OLS
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک
جزئیات مقاله
- کد شناسه : 1150685012444026
- سال انتشار : 1394
- نوع مقاله : پذیرفته شده در مجلات Scopus ,ISI با 4>IF>
- زبان : فارسی
- محل پذیرش : فصلنامه اطلاعات جغرافيايي (سپهر)، شماره 96، زمستان 1394، ¬صص 21-37
- IF مجله :
- ISSN :
- تاریخ ثبت : 1396/07/09 12:58:44
- ثبت کننده : عیسی ابراهیم زاده
- تعداد بازدید : 183
- تعداد فروش : 0