تحلیلی کارکردی از نقش اقتصادی شهرهای کوچک در توسعه روستایی مطالعه موردی؛ زاهدشهردر بخش شیبکوه فسا

نظر به این که تحولات جمعیتی ایران در دهه های اخیر، بیش از پیش افزایش تعداد شهرهای کوچک را در پی داشته است؛ این امر عطف توجه به جایگاه و نقش این شهرها در نظام سلسله مراتب شهری کشور از یکسو و کارکردهای اقتصادی آنها در حوزه پیرامونی شان را از سوی دیگر ضروری ساخته است. اصولاً چگونگی تعامل شهرهای کوچک با کوچکترین عنصر سکونتگاهی یعنی روستاها و از طرفی شهرهای میانی در تعامل با بزرگترین شهر در سطوح ملی- منطقه ای، نقش مهمی را در توسعه و توازن های منطقه ای نظیر تثبیت جمعیت، جهت گیری فعالیت ها و سرمایه ها در فضای ملی کشور ایفا می کند. در این مقاله نقش اقتصادی زاهدشهر به عنوان شهری کوچک، در نواحی روستایی پیرامون خود، با استفاده از مدلهای ژاکلین بوژوگارنیه و ژرژشاپو، ضریب مکانی و مدل ترسيمي طولي- عرضي ايزارد، مورد پژوهش و تحلیل قرار گرفته است. با توجه به نتایج حاصل از تحلیل مدل ها، مشخص شد که این شهر کوچک با دارا بودن مراکز خدماتی نسبتاٌ مطلوب اداری، آموزشی، تجاری و غیره، به عنوان مرکز خرید مازاد تولیدات کشاورزی و محل ارائه خدمات مورد نیاز به ساکنین حوزه نفوذ خود، توانسته نقش موثری را ایفا نماید. در عین حال یافته های این تحقیق نشان دهنده آن است که رشد و توسعه شهر کوچک زاهدشهر به طور مستقیم به شرایط اجتماعی و اقتصادی حوزه نفوذ پیرامونی وابسته است و ثبات جمعیت روستایی و تولیدات کشاورزی به واسطه کارآمدی ارایه خدمات در این گونه شهرهای کوچک به حوزه پیرامونی شان، آنها را تحت تاثیر قرار می دهند. همچنین یافته های تحقیق بیانگر آن است که توسعه اینگونه شهرهای کوچک از سویی وابسته به تمرکززدایی این کارکردها از نواحی شهری بزرگ و از سوی دیگر وابسته به توسعه حوزه نفوذ روستایی شان با یکپارچه کردن فعالیت های غیرزراعی روستایی خواهد بود.

شهرهای کوچک، کارکرد اقتصادی،خدمات رسانی، توسعه روستایی، زاهدشهر