مطالعة آلودگي رسوبات جنوب شرق تهران به عناصر سمی با استفاده از روش تحليل مؤلفه هاي اصلي و تعيين شاخص آلودگي

در اين پژوهش منطقة جنوب شرق تهران از ديدگاه زيست محيطي مورد بررسي قرار گرفته. بر همين اساس تعداد ۳۱ نمونه رسوب آبراهه اي از عمق ۱۰ تا ۱۵ سانتيمتري منتهي اليه كف آبراهه ها برداشت و تحت تجزيه وتحليل طيف سنج نشري نوري به همراه پلاسماي جفتيده القايي قرار گرفت. عناصر سمي مورد مطالعه عبارتند از: نقره، آرسنيك، كادميوم، نيكل، مس، كروم، آنتيموان، سرب و روي. همچنين براي تعيين كاني شناسي، نمونه ها تحت تجزيه وتحليل تفريق اشعه ايكس قرار گرفتند. كاني هاي رسي موجود در نمونه هاي رسوب عبارتند از: كلينوكلر، ورميكوليت، ديكتيت، مونت موريلونيت، ايليت و كائولينيت. كاني هاي غيررسي نيز شامل كاني هاي كلسيت، كوارتز و دولوميت به عنوان كاني هاي اصلي و آلبيت و موسكويت به عنوان كاني هاي فرعي است. نتايج به دست آمده از انديس تجمع زمين مبين آنست كه رسوبات منطقه، بي نهايت آلوده نسبت به عناصر آنتيموان و نقره، شديدا آلوده نسبت به عناصر آرسنيك، كادميوم، روي و مس، بي نهايت تا شديداً آلوده نسبت به عنصر سرب، آلودگي شديد تا متوسط نسبت به عنصر كروم و غير آلوده تا كمي آلوده نسبت به عنصر نيكل هستند. اعمال روش تحليل مؤلفه هاي اصلي بر داده ها موجب شد تا تعداد ۹ مؤلفة اصلي براي داده ها تعيين شود، كه ۳ مؤلفة اول با بيش از ۷۰ % تغييرپذيري، جامعه آماري را توجيه مي كنند. به نظر مي رسد مؤلفه اول (نقره، سرب، روي ومس) در ارتباط با معدن متروكه سرب و محتوي رس باشد. مؤلفه دوم (نيكل و آنتيموان) هم در ارتباط با محتوي ماده آلي و ظرفيت تبادل كاتيوني و مؤلفه سوم (ارسنيك و كروم) هم در مرتبط با كارخانة سيمان است.

تهران، آلودگي رسوب، عناصر سمي، شاخص آلودگي، تحليل مؤلفه هاي اصلي.