ه منظور بررسی تنوع ژنتیکی و اثر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد دانه و برخی از صفات مرفولوژیک گندم، مطالعهای با 56 ژنوتیپ گندم در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در قالب طرح لاتیس مستطیل با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش خشکی آخر فصل انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اختلاف معنیداری بین ژنوتیپهای مورد آزمایش از لحاظ صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد سنبله، بیوماس، شاخص برداشت و ارتفاع گیاه در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. در اثر تنش خشکی انتهای فصل، به طور متوسط عملکرد سنبله 5/34 درصد، بیوماس 30 درصد، عملکرد دانه 2/27 درصد، تعداد دانه در سنبله 6/21 درصد، وزن هزار دانه 9/15 درصد، شاخص برداشت 13/6 درصد، ارتفاع گیاه 64/5 درصد، طول سنبله 37/1 درصد و وزن پدانکل 15/0 درصد کاهش، ولی طول پدانکل و طول میانگره ماقبل آخر به ترتیب 47/1 و 20/0 درصد افزایش یافت. در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی، بین عملکرد دانه با طول میانگره ماقبل آخر و نیز بین بیوماس با شاخص برداشت، همبستگی منفی و بسیار معنیداری مشاهده شد، در حالی که همبستگی بین تعداد دانه در سنبله با شاخص برداشت و ارتفاع گیاه با طول سنبله مثبت و بسیار معنیدار بود. تحلیل همبستگی بین عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی آخر فصل با شاخصهای تحمل به خشکی نشان داد که شاخصهای STI، MP و GMP مناسبترین شاخصها جهت شناسایی ژنوتیپهای پرمحصول در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی بودند. بر این اساس، ژنوتیپهای مغان 1، نوید، گلستان، داراب 2 و مرودشت دارای بیشترین عملکرد دانه در هر دو شرایط آزمایشی بودند.
کلید واژگان :تحمل به خشکی؛ تنوع ژنتیکی؛ عملکرد دانه
ارزش ریالی : 1200000 ریال
با پرداخت الکترونیک