دو اصطلاح حال و مقام از مباحث پر مناقشه نزد صوفيان است و جوانب آن ب درست ي آشکار نيست . مؤلّفان کتب آموزشي صوفيه کوشيده اند تا با ذکر نظريات گوناگون دربارة تعري ف اي ن دو اصطلاح ، تعريفي دقيق از آنها ارائه نمايند. اهميت مسأله چنان بوده که در بسياري از کتب آموزشي صوفيه فصلي به اين مباحث اختصاص يافته است.در اللمع ابونصر سراج تعريفي واضح از دو اصطلاح حال و مقام و مصداق هاي آن ارائه شده است و همين تعريف مبناي تعاريف بس ياري از عرفا واقع گشته است .ام ا بسياري از صوفيان با پذيرش تعريف از تعيين مصداق هاي حال و مقام، تعداد و ترتيب آنها سرباز زده يا در اين زمينه با هم اختلاف عق ي ده دارند . حت ي در آثار همروزگاران سراج مانند ابوطالب مکّ ي و کلابادي و صوفيان نزديک به عهد او مانند ابومنصور اصفهاني و ابوعبدالرحمن سلمي، تعريف احوال و مقامات و مصداق هاي آن بدرستي روشن نيست. تعيين مصداق،ترتيب و اشتمال حال و مقام در مشرب صوفيان و طريقة سير و سلوک آنان مؤثر بوده است به طوري که قشيري بروز دو دستگ ي نزد صوف ية عراق و خراسان را ناشي از اختلاف نظر در مصداق ها ي حال و مقام م ي داند . هجو يري، حارث محاسبي را در اين زمينه مؤثّر مي داند. حت ي در قرن هفتم، سهرورد ي در عوارف المعارف، به ا ي ن اختلاف آراء اشاره کرده است. اين قلم برآن است تا از رهگذر گزارش اقوال مشا يخ صوف يه، مراحل دگرگوني و تثبيت مفهوم اصطلاح عرفاني حال را از قديمترين متون صوفيه تا اواخرقرن هشتم بررسي نمايد.
کلید واژگان :اصطلاح عرفانی، حال ، تاریخ تصوف
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک