چکیده :

بزهكاري و رفتار مجرمانه فرايند پيچيده و چند بعدي است كه تحت‌تأثیر متقابل عوامل محيطي و زمينه‌هاي سرشتي فردي قرار دارد. اين رفتارها به عنوان اعمال و نگرش‌هايي تعريف مي‌شوند كه هنجارهاي اجتماعي و حقوق فردي يا خصوصي ديگران را نقض ميكنند. با توجه به عواقب رفتارهای بزهکارانه از جمله مخاطرات فردی و اجتماعي و هزینه‌های اقتصادي آن، درك دلایل مشاركت برخي نوجوانان در رفتارهاي ضدّ اجتماعي و عدم مشاركت برخي ديگر از نوجوانان، از اولويت‌هاي پيشگيري از آسيب‌هاي اجتماعي در جامعه به حساب میآيد. علي‌رغم چندبعدي بودن رفتارهاي بزهكارانه، الگوي رفتاري ضدّاجتماعي و بزهكارانه تا اندازه‌اي مي‌تواند از طریق برخي از ويژگي‌هاي شخصيتي تبيين گردد. يكي از جهت‌گيري‌هاي مهم در مطالعه رفتار مجرمانه، بررسي پيوند بين تمايلات يا گرايشات شخصيتي با ارتكاب جرم و رفتارهاي بزهكارانه است. بر اين اساس رفتار مجرمانه متأثر از برخي صفات شخصيتي است. نتايج پژوهش‌هاي مختلف حاكي از آن هستند كه صفات شخصيتي روان گسستگی گرایی، برون‌گرايي، و روان آزردگی گرایی به طور مثبت پيش‌بيني‌كننده بزهكاري هستند. برخي ديگر از پژوهش‌ها نيز بحث كرده‌اند كه صفات اصلي شخصيت مانند تكانشگري، نياز به برانگيخته شدن يا هيجان‌طلبي بهتر از ويژگي‌هاي روان‌گسستگی¬گرایی، برون‌گرايي، و روان آزردگی گرایی، پيش‌بيني‌كننده بزهكاري هستند. به طور خاص هيجان‌پذيري منفي بالا يعني گرايش به تجربه كردن حالت‌هاي عاطفي اجتنابي و فقدان بازداري، رفتارهاي ضدّ اجتماعي و بزهكارانه را پيش‌بيني مي‌كنند. بدين ترتيب با توجه به اين كه شناخت بهتر صفات شخصيتي افراد بزهكار مي‌تواند در درك، ارزيابي، و طراحي برنامه‌هاي مداخله‌اي به ما كمك كند؛ مقاله حاضر با هدف بررسي و شناسايي عميق‌تر رگه‌هاي شخصيتي و ساير زمينه‌هاي روان‌شناختي مانند توانمندي‌هاي شناختي افراد بزهكار تلاش می‌کند پيشنهادها و راهكارهاي لازم در ارتباط با اقدامات پيشگيرانه از چنين آسيب‌هاي اجتماعي را ارائه نمايد.

کلید واژگان :

شخصیت، زمینه‌های روان‌شناختی، بزهکار



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک