اثر مقادیر مختلف نیتروژن و تنش کمآبی بر عملکرد، اجزاي عملکرد و برخی شاخصهاي فیزیولوژیکی در جو بهاره

اثر مصرف نیتروژن بر عملکرد، اجزاي عملکرد و متابولیتهاي سازگاري جو بهاره در شرایط کمآبی بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در شرایط گلخانه مورد مطالعه قرارگرفت. فاکتورهاي آزمایش شامل تنش کمآبی 80 و 120 کیلوگرم در هکتار کود ، در سه سطح 35 درصد، 60 درصد و 85 درصد ظرفیت زراعی و مصرف نیتروژن در سه سطح 40 نیتروژن (منبع اوره 46 درصد) بود. در این پژوهش طول و وزن ساقه، وزن مخصوص ساقه، شاخص برداشت، وزن 100 دانه، عملکرد دانه، میزان پرولین و قند محلول اندازهگیري شد. نتایج نشان داد زمانیکه گیاه در معرض تنش کم آبی باشد، طول و وزن ساقه، وزن مخصوص ساقه، شاخص برداشت، وزن 100 دانه، عملکرد دانه بهطور معنیداري کاهشو قند محلول و میزان پرولین بهطور معنیداري افزایش مییابد. در بین تیمارهاي کودي بیشترین عملکرد دانه و اجزاي عملکرد با مصرف 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد. همچنین نیتروژن با تخفیف اثر تنش موجب افزایش معنیدار مقدار صفات مربوط به عملکرد و کاهش معنیدار متابولیتهاي را با عملکرد دانه (α=%1 ، r=0/ سازگاري شد. نتایج همبستگی نشان داد وزن 100 دانه بالاترین همبستگی مثبت و معنیداري ( 944 داشت. به عبارت دیگر کاهش ماده خشک تولیدي در تنش کمبود آب، نمو زایشی گیاه را تحت تأثیر قرار میدهد. پرولین نیز به نظر میرسد که اختصاص کربن بیشتر در ساختار .(α=%5 ،r= -0/ کمترین همبستگی را با عملکرد دانه نشان داد ( 875 متابولیتهاي سازگاري، همچون پرولین میتواند باعث کاهش رشد شود. بنابراین سنتز بیشتر پرولین در اثر تنش کم آبی ممکن است یکی از عوامل کاهش عملکرد نیز باشد.

پرولین، تنش کمآبی، شاخص برداشت.