چکیده :

به‌منظور بررسی اثر کودهای مختلف بر ویژگی‌های کمی و کیفی نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در زمان بر پایه طرح بلوک‌ کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار و در دو چین در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی 1396 اجرا شد. عامل اصلی تیمارهای مختلف کودی شامل 100 درصد کود شیمیایی NPK، قارچ مایکوریزا (Glomus mosseae)، قارچ مایکوریزا+50 درصد کودشیمیایی ، نانوکود (ماکرو+ میکرو)، 50 درصد نانوکود+50 درصد کود شیمیایی و نانو کود+ مایکوریزا و عدم مصرف کود (شاهد) و عامل فرعی زمان برداشت (چین اول و دوم) بودند. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌ی جانبی در بوته، شاخص کلروفیل، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن کل ماده خشک، درصد اسانس، عملکرد اسانس و صفات کیفی اسانس بودند. نتایج نشان دادند که صفات ارتفاع بوته، شاخص کلروفیل، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن کل ماده خشک و درصد اسانس تحت تأثیر معنی‌دار اثر متقابل نوع کود و چین در سطح احتمال یک درصد قرار گرفتند. علاوه بر این، اثر تیمارهای مختلف کوددهی و چین بر تعداد شاخه¬ی جانبی و عملکرد اسانس به‌ترتیب در سطح احتمال پنج و یک درصد معنی‌دار بودند. بیشترین عملکرد کل ماده خشک (6/382 گرم در مترمربع) به تیمار 100 درصد کود شیمیایی و به دنبال آن در تیمارهای 50 درصد کود شیمیایی+ مایکوریزا و 50 درصد کود شیمیایی+ 50 درصد نانوکود در چین دوم بدست آمد. از سوی دیگر، بیشترین (1/6 گرم در مترمربع) و کمترین (9/2 گرم در متر مربع) عملکرد اسانس نیز به‌ترتیب در تیمارهای 50 درصد کود شیمیایی+ مایکوریزا و شاهد بدست آمد. تجزیه شیمیایی اسانس نشان داد که در تمامی تیمارها منتول، منتون، 1،8 سینئول، نئو ایزومنتول، نئو منتول، منتوفوران، و پی-منس-یک-این-9- اُل جزء ترکیب¬های غالب اسانس بودند. بیشترین میزان منتول در تیمار نانو کود و در چین دوم بدست آمد. علاوه‌براین، در هر دو چین مونوترپن¬های هیدروکربنه جزء اصلی اسانس بودند. به طور کلی نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که کاربرد تلفیقی 50 درصد کود شیمیایی+ 50 درصد نانو کود و 50 درصد کود شیمیایی+ قارچ مایکوریزا می‌تواند در بهبود کمیت و کیفیت اسانس نعناع فلفلی و کاهش کودهای شیمیایی موثر باشد.

کلید واژگان :

چین، کاربرد تلفیقی کود، کشاورزی پایدار، منتول، منتون



ارزش ریالی : 350000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک