مطالعۀ ساختار مدیریت بحران در کشورهای توسعه‌یافته نشان می‌دهد، اصول راهبردی بحران، مفهوم سنتی و معمول خود را در این کشورها از دست داده‌است. طی پنجاه سال گذشته مشاهدات عینی و تعمق در روند مدیریت بحران نشان می‌دهد: مدیریت نوین و مدرنی، با اتکا به زیرساختهای دانش‌بنیان در این کشورهای پیشرفته از سالها پیش شکل گرفته‌است. به عبارتی مدیریتِ بلندمدت و کوتاه مدت بحران در کلیۀ زمینه‌ها بر اساس ضوابط منسجم و منظم دانش محور و از قبل تعیین شده استوار است. با چنین نگرشی و رویکردی طبیعتا مفاهیم، خواسته‌ها و اهداف علمیِ متفاوتی وارد مباحث مدیریت بحران می‌شود. به همین سبب روند مدیریت مدرن کشورهای پیشرفته، تاثیر به سزایی در فرایند راهبردی اصول مدیریت چه سازمانی و چه غیر سازمانی داشته است. لذا در شرایط گوناگون مقابله با بحران، تحولات جدید مدیریتی در مقایسه با کشورهای درحال توسعه به طور فراگیر به چشم می‌خورد که نتایج و دستاوردهای مدیریت دانش‌بنیانِ کشورهای توسعه‌یافته، نشان از گسترش چشمگیر مدیریتی نوین در علوم پایه و علوم انسانی دارد. این موضوع دقیقا نقطۀ جدایی و عطف مدیریت سنتی در کشورهای در حال توسعه و مدیریت نوین در کشورهای پیشرفته می‌باشد. در شرایط کنونی جهان، مقایسه و تطابق این دو روش مدیریتی ضرورت و اهمیت دارد (تمرکز مقاله در خصوص جمهوری اسلامی ایران می باشد). تحلیل مسیر مدیریت دانش‌بنیان و توسعه یافته در ارتقاء سطح کنترل و هدایت علمی و بنیادین علوم در رسیدن به برنامه و سیاست‌های تعریف شده راهکاری راهبردی پیش روی‌مان می‌گذارد. این روند با بررسی دقیق اصول مدیریت در کشورهای پیشرفته، پیش‌زمینههای مدیریت جدید را به ما می‌شناساند. به همین دلیل در آن کشورها هنگام رویارویی با مسایل یا بحران‌های داخلِ سازمانی، غیر سازمانی، بحران‌های طبیعیِ پیش‌بینی شده و پیش‌بینی نشده، سیاست‌ها و عکس‌العمل‌ها در مقایسه با مدیریت سنتی هدایت شده و منسجم‌تر ظاهر می‌گردد. امروزه اساسیترین شاخص و شناخت راهبرد صحیح مدیریت نوین و دانش‌بنیان در کشورهای پیشرفته را می‌توان در فرایند کنترل حوادث غیر مترقبه و طبیعی مشاهده نمود که هدایت و مدیریت یکپارچهای را بر اساس کاربرد فن‌آوری‌های نوین، تجهیزات و صنایع روز نمایان می‌کنند( به عنوان نمونه" زمین‌لرزه و سونامی بزرگ شرق ژاپن با قدرت ۹ درجه "). از اين رو عوامل ناکامی مدیریت بحران در کشورهای در حال توسعه را باید در عدم وجود مدیریت نوین و دانش‌بنیان بحران دانست. به همین دلیل با حفظ اصول جداییناپذیریِ دخالت پژوهشهای علمی و فن‌آوری در مسایل ملی کشورهای درحال توسعه خصوصا ایران اسلامی، مطرح نمودن دلایل و ضرورت تغییر مدیریت سنتی به مديريت نوين بسیار حایز اهمیت خواهد بود. با توجه بحران‌های پی در پی آب و هوایی در شهرهای مختلف ایران که منجر به آلودگی هوا، سیل و کمبود آب شده‌است؛ در این مقالۀ کوتاه مباحث مدیریت نوین را در شاخۀ بحران ارایه نموده و بر اساس اصول مدیریت نوینِ کشورهای پیشرفته برخی از دلایل ناکامی راهبرد هدایتی بحران را در ایران اسلامی مشخص می‌نماییم.
کلید واژگان :مدیریت دانش‌بنیان، مدیریت نوین، هدایت بحران، فن‌آوری‌های مدرن، بحران‌های طبیعی، اخلاق بحران .
ارزش ریالی : 150000 ریال
با پرداخت الکترونیک