تبیین عدالت اجتماعی در تخصیص منابع و امکانات مناطق روستایی کشور

شاید بهترین تعریف از عدالت¬اجتماعی، برابری در دسترسی به فرصت ها برای عموم باشد. اما باید اذعان داشت در سایه تلاش های بی دریغ جمهوری اسلامی هنوز این واژه به معنای واقعی خود دست نیافته است. عدم توازن در توزیع امکانات و خدمات، ضمن ایجاد شکاف عمیق بین مناطق برخوردار و محروم و افزایش قابل توجه فاصله بین فقیر و غنی، توسعه را نیز تحت تأثیر قرار داده و با به مخاطره افکندن آن، زمینه محرومیت، مهاجرت، فقر، بیکاری و حاشیه-نشینی را ایجاد نموده است. از آن جا که بسیاری از بیماری¬ها و ناهنجاری های اجتماعی معلول فقر، تبعیض و عدم دسترسی برابر به منابع می¬باشد، این پژوهش سعی دارد به تبیین عدالت اجتماعی در تخصیص منابع و امکانات در مناطق روستایی کشور با استفاده از مقالات علمی، کتب و اسناد مرتبط با مساله تحقیق با روشی توصیفی- تحلیلی بپردازد. جامعه آماری تحقیق استان¬های، تهران، همدان، یزد، گلستان هرمزگان، سیستان و بلوچستان و نمونه مورد مطالعه، اطلاعات مربوط به 149 دهستان است که با روش تصادفی سیستماتیک انتخاب و جمع¬آوری گردیده¬اند تا روند تغییرات طي مقاطع 1365، 1375 و 1385 را با استفاده از نرم افزار Excel و مدل ضريب جيني مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. يافته¬هاي پ‍ژوهش حاكي از آن است كه در سال 65 بیشترین نابرابری در تخصیص امکانات در مناطق روستایی گلستان با 49/0 و کمترین نابرابری در استان هرمزگان با 36/0 بوده است. در سال 1375 روستاهای گلستان با 44/0 بیشترین عدم تعادل در دسترسی به امکانات و یزد با 31/0 متعادل¬ترین توزیع را در میان مناطق مورد مطالعه داشته است. در سال 85 نیز علیرغم کاهش نابرابری ها، اما مناطق روستایی سیستان و بلوچستان با 36/0 بیشترین نابرابری و گلستان با 32/0 کمترین نابرابری را به خود اختصاص داده اند. نتایج نشان می دهد عدالت اجتماعی از ابزار اصلی حرکت بسوی کمال است که برقراری آن منوط به توزیع عادلانه و تخصیص منابع بر اساس عدالت فضایی و استحقاق افراد می باشد.

عدالت اجتماعی، تخصیص منابع، مناطق روستایی