چکیده :

با توجه به کنش شدید و وابستگی متقابل دولت ها در عرصه نظام بین الملل، موقعیت سوق الجیشی و استراتژیکی خاص خلیج فارس در جهان و بویژه خاورمیانه موجب گردیده تا منطقه خلیج فارس نقش تعیین کننده ای در الگوها و مناسبات بین المللی ایفا نماید. به طوری که در سایه پیوند درونی و درهم تنیده جامعه جهانی، تاثیرپذیری و تاثیرگذاری این نقطه از جهان در تحولات منطقه ای و بین المللی، بر هیچ دولتمرد و تحلیلگری پوشیده نیست. در همین راستا با عنایت به جایگاه منحصر بفرد خلیج فارس در نظام جهانی بعنوان یکی از مراکز ثقل قدرت و سیاست، مقاله حاضر در صدد است تا با بهره جستن از استفاده از منابع اسنادی- کتابخانه ایی و رویکردی تحلیلی به تبیین کارکردهای خلیج فارس در نظام بین الملل بپردازد. یافته¬ها نشان می دهد کارکردهای متعدد منطقه خلیج فارس موجب گردیده تا در معادلات جهانی این منطقه گاه کانون منازعات و مخاصمات قدرت های بزرگ و گاه بستر تنظيم روابط و تسهيل گیر همكارى مسالمت آميز ميان دولت¬ها در سطح فرامنطقه ای قرار گیرد. در تحلیل کارکردهای حیاتی و ارزشمند این منطقه، نتایج حاکی از آن است که خلیج فارس مهمترین آبراه بین المللی جهان است که در آن تنگه هرمز نیز به عنوان کليد خليج‌فارس شناخته شده و از لحاظ سیاسی نیز دارای نقشی استراتژیک و گلوگاه تأمین انرژی اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر نظیر چین و ژاپن محسوب می¬گردد. موقعیت راهبردی منطقه خلیج فارس نیز آن را از اهمیت ژئوپولیتیکی بالایی برخوردار نموده است. به گونه¬ای که خلیج فارس به عنوان مهمترين مخزن نفتي جهان، دارای منابع غنى معدنى و مـوقـعـيـّت تـجارى مناسب، بعنوان بازار صدور کالا و مركز تجارى-ارتباطى بين شرق و غرب نقش تعیین کننده ای در اقتصاد جهان بر عهده دارد. این منطقه همچنین گاهواره تمدن عالم، کانون ظهور ادیان مختلف و پایگاه صدور دين مبين اسلام بوده است که هم اکنون نیز بعنوان قلب جهان اسلام و مرکز نشر انديشه اسلامي ‌به شرق و غرب به طور برجسته به ایفای نقش می پردازد.

کلید واژگان :

کارکرد، خلیج فارس، نظام بین الملل.



ارزش ریالی : 300000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک