بررسی شخصیّت محمّدعلی بهمنی در مجموعه اشعارِ«من زنده‌ام هنوز و غزل فکر می‌کنم» بر اساس نظریه ی شخصیّت ک. گ.یونگ

پيشرفت هاي نوين دانش روان شناسي روش هاي جديدي از نقد ادبي، مثل نقد روانكاوانه و اسطوره اي يا كهن الگويي را در حوزه ي ادبي پديد آورد. يونگ مهندسي نقد اسطوره اي را بر مطالعه ي فرهنگ ها، اساطير و تمدّن بشري پي ريزي كرد و كوشيد تا شناخت جديدي از ابعاد شخصيت انسان بر اساس كهن الگوها به دست دهد و چون كهن الگوها در آثار ادبي مجال ظهور بهتر و بيشتري مي يابند، متون ادبي جامعه ي پژوهشي مناسبي براي نقد كهن الگويي محسوب مي شوند. يونگ براي تحليل ابعاد شخصيتي انسان ها بر اساس كهن الگوها، مهم ترين آن ها را بدين قرار معرفي مي كند: 1)ایگو/ من و ماندالا/ خود 2)پرسونا/ نقاب 3)سایه 4)آنیما و آنیموس. محمّد علي بهمني شاعري درون گراست كه شعر را بر پايه ي تجربيات زندگي بنا نهاده و آن را در حكم آينه ي خود شناسي در آورده است. بررسی شخصیّت بهمني در مجموعه‌ی «من زنده‌ام هنوز و غزل فكر مي كنم» دال بر اين است كه غزليّات او نه یک حدیث نفس ساده بلکه رویارویی انسان با خویشتن است. منِ شاعر در اين مجموعه‌ بازتابي از «من‌ نوعی» و داستان غربت انسان‌ بر زمين است. از لحاظ ساختاري، ضماير و صيغه هاي اول شخص مفرد و خودِ عنوان مجموعه ي مذكور، بر جستجوي «من» شاعر و خودشناسي او دلالت دارند. فرايند خوديابي شاعر از «احساس و من خودآگاه» به سوي «عقلانيّت و من ناخودآگاه» است و او در اين فرايند از عدم ثباتِ «من» غافل نشده، نقاب هايش را كنار مي زند. كشف تصويري كه بهمني در نقاب هايي چون «شاعري و عاشقي» از خود ارايه مي كند، دشوارتر، اما به حقيقت نزديك تر است. بهمني در اين فرايند تكاملي، سر انجام از «از خود بيگانگي و ترديدها»ي دايمي اش مي رهد و به «خود» مي رسد و «آهن شدگي» را به «آينگي» تيديل مي كند.

بهمنی، یونگ، شخصیت، نقاب، خود.