اثر محلول پاشی اسید جاسمونیک بر ترکیبات اسانس گیاه دارویی آویشن باغی

آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) گیاهی است دارویی از خانواده ی نعنائیان (Lamiaceae) که جایگاه خاصی در تجارت جهانی دارد. مهم ترین ترکیب در آویشن باغی تیمول است. کاربرد تنظیم کننده ها و بازدارنده های رشد در گیاهان دارویی علاوه بر رشد ممکن است باعث تحریک تولید متابولیت های ثانویه شود. بنابراین تحقیقات زیادی در زمینه ی اثرات تنظیم کننده های رشد بر روی گیاهان و به ویژه گیاهان دارویی در حال انجام است. جهت بررسی اثر محلول پاشی اسید جاسمونیک بر این گیاه آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار در بهار 93 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد واقع در منطقه ی رحمتیه انجام شد. تیمار ها شامل 6 سطح ( آب مقطر، آب مقطر و هلال هورمون (استون)، غلظت های 50، 100، 200 و 400 میکرومول اسید جاسمونیک بود. اعمال تیمارها در مرحله ی قبل از گلدهی و در اواسط تابستان به صورت محلول پاشی روی گیاهان مورد مطالعه انجام شد. اندام هوایی نمونه ها با استفاده از دستگاه کلونجر به روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. اسانس به دست آمده جهت شناسایی ترکیبات به دستگاه کروماتوگرافی جرمی (CG-MS) تزریق شد. نتایج نشان داد که غلظت های مختلف اسید جاسمونیک بر میزان ترکیبات اصلی آویشن باغی اثرات معنی داری دارد، به طوری که در غلظت های مختلف به کار رفته سپس کاهش یا افزایش تعدادی از ترکیبات ثانویه شدند. در غلظت 100 میلی میکرومول اسید جاسمونیک اختلاف معنی داری بین مقدار تیمول و کارواکرول مشاهده شد.همینطور کاربرد حلال استون به همراه آب مقطر نیز موجب افزایش برخی از ترکیبات اسانس شد.

آویشن باغی، اسید جاسمونیک، ترکیبات ثانویه