چالشهاي بخش کشاورزي ایران در فرآیند عضویت در سازمان تجارت جهانی

مطالعهي حاضر در نظر دارد با نگاه به مسائل داخلی در حوزهي کشاورزي و نیز از منظر موافقتنامههاي بین المللی، چالشهاي پیش روي بخش کشاورزي کشور را در فرآیند عضویت در سازمان تجارت جهانی مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور، پس از نگاهی به موقعیت ایران در رقابت بینالمللی، مسائل اقتصادي و بازرگانی بخش کشاورزي کشور به اجمال مورد بررسی قرار گرفت. سپس، چالشهاي بخش کشاورزي ایران از منظر موافقتنامه کشاورزي سازمان تجارت جهانی در سه حوزه حمایتهاي داخلی، یارانه هاي صادراتی و دسترسی به بازار تجزیه و تحلیل گردید. از بعد داخلی، مسائلی مانند عدم تحقق رشد مطلوب تولید، عملکرد پایینتر نسبت به متوسط سطح جهانی یا متوسط کشورهاي در حال توسعه، مشکلات سرمایه گذاري در کشاورزي و عدم توازن بین صادرات و واردات با توجه به پتانسیلها و نیازها در بخش کشاورزي کشور در زمره مهمترین مسائل موجود قرار دارد. در حوزه حمایتهاي داخلی مورد نظر موافقتنامه کشاورزي نیز میتوان اذعان نمود که در نگاهی تاریخی، برخلاف حمایت نهادهاي، حمایت قیمتی محصولات بر اساس نرخ آزاد، اغلب منفی بوده است. همچنین درخصوص دومین بخش مورد نظر این موافقتنامه، حجم صادرات یارانهدار محصولات کشاورزي کم است. بررسی 1381 نیز حاکی از این است که معادل - 1368 و 88 - دسترسی به بازار محصولات منتخب کشاورزي ایران طی دوره هاي 80ـ 1368 ، بسیار کم و حتی منفی بوده و براي بعضی محصولات، مالیات پنهان - تعرفه اي اغلب محصولات کشاورزي طی دوره 80 قابل ملاحظهاي نیز اعمال شده که این امر خود حاکی از سیاست تجاري غیرحمایتی دولت از محصولات کشاورزي طی این 1381 ، معادل تعرفهاي محصولات استراتژیک و نیز محصولات مهم سبد - دوره بوده است. از طرف دیگر، در دوره زمانی 88 مصرفی خانوار مثبت گردیده که نشاندهندهي حمایت از این محصولات میباشد.

سازمان تجارت جهانی، کشاورزي، موافقتنامهي کشاورزي، ایران، چالش