زمینه گرایی کالبدي در معماری بومی محله قطارچیان شهر سنندج، تقابل قدیم و جدید

زمینه گرایی ؛ زمینه را به مثابه رویدادي تاریخی می پندارد، که عناصر معماري در درون آن، شناخته وپرداخته و ساخته می شوند. دیدگاه مزبور ابتدا به جنبه هاي صرفا کالبدي توجه داشت، اما به تدریج به ابعاد انسانی گرایید و حوزه مطالعات خود را به وجوه اجتماعی- فرهنگی جامعه گسترش داد.در این دیدگاه، ایده ها و عناصر شهرهاي گذشته در شکل دادن به کالبد شهرهاي معاصر حضور دارند. بنابراین معماري زمینه گرا باید قادر باشد ویژگی هاي یک مکان را دریابد و آن را بخشی از فرایند طراحی خود قراردهد. معماري زمینه گرا بر زمین مداري و پیوند محیط با فضا تاکید دارد و با درك پیام بستر خود شکل می گیرد و در واقع پیامی را که بستر معماري به او انتقال داده به عینیت رسانده و طراحی می کند، در نتیجه ساختمان جزئی کوچک از طبیعت پیرامونی خواهد بود. محله قطارچیان یکی از قدیمی ترین و مهمترین محله هاي شهر سنندج با ویژگی جمعیت بالا، توپوگرافی ویژه و همچنین وجود بناهاي باارزش است که هنوز نقش عمده ای در عملکردهاي شهري را به عهده دارد.عدم توجه به این گنجینه هاي تاریخی، بناها و بافت هاي با ارزش تاریخی را نیز در معرض خطر تخریب قرار دادهاست. در این مقاله ابتدا معماري زمینه گرا بررسی و بامطالعه ي پیشینه تاریخی و شکل گیری محله قطارچیان و برداشت موردي بناهاي این محله، زمینه کالبدي و شرایط خاص آن سایت مورد مطالعه قرارگرفته است. یافته هاي تحقیق نشان می دهند که معماران براي تقابل معماري جدید با قدیم با توجه به ساختمان های باارزش زمینه می توانند به فهرست معیارها و الگوهایی دست یابند ازجمله آنها بهبود ویژگی های بصري مستحکم و روشن(تضاد، همگونی و یا تقابل) است که در طراحی ساختمان های جدید از آنها بهره می گیرند.

زمینه گرایی، قطارچیان، کالبدی، تقابل جدید و قدیم