بررسی عوامل اثرگذار بر فرآیند مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات مجلس دوازدهم (مطالعه موردی: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد تهران مرکز)

موضوع مشارکت سیاسی یکی از مباحث بحث‌برانگیز در نظام‌های سیاسی مختلف به شمار می‌رود. در این میان، مسألة مهم بررسی عوامل اثرگذار در فرآیند مشارکت سیاسی است. به عبارتی دیگر، طیف‌های اجتماعی مختلف بر حسب مجموع علایق، نگرش‌ها، ایدئولوژی‌ها و تعاملات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی در مسائل و موضوعات سیاسی همچون انتخابات مشارکت می‌کنند. یکی از طیف‌های مهم و اثرگذار در هر نظام اجتماعی، دانشجویان، به ویژه دانشجویان مقاطع تحصلات تکمیلی می‌باشند زیرا دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی یکی از کانون‌های مهم اثرگذار در رشد و توسعه جوامع اعم از توسعة علمی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی محسوب می‌شوند. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اثرگذار بر فرآیند مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات مجلس دوازدهم شورای اسلامی در میان دانشجویان مقطع دکترای دانشگاه علامه طباطبایی می‌باشد. روش پژوهش‌، پیمایشی‌ و شیوة گردآوری اطلاعات از نوع پرسشنامه‌ جمع‌‌آوری‌ شده است‌. جامعه‌ آماری‌ شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد تهران مرکز بوده است که تعداد 74 نفر از رشته‌های مختلف با استفاده از جدول لین‌ به‌ عنوان نمونه‌ به‌ شیوه تصادفی‌ ساده برای‌ مطالعه‌ انتخاب شدند. از اعتبار صوری‌ در راستای سنجش‌ روایی‌ و آلفای‌ کرونباخ برای‌ سنجش‌ پایایی‌ گویه‌‌ها استفاده شد که میزان آلفای‌ کرونباخ بـرای‌ مشارکت‌ سیاسی، عدد‌ 88% را نشان داد. همچنین، از روش‌های‌ آماری‌ ضریب‌ همبستگی‌ پیرسون و تحلیل‌ واریانس‌ جهت آزمون فرضیه‌ها و نیز روش رگرسیون در راستای سنجش‌ مدل پژوهش‌ استفاده شد. یافته‌‌های پژوهش نشان داد بین‌ متغیرهای تحصیلات، جنسیت، میزان درآمد، وضعیت اشتغال، کاست طبقاتی، میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی، عضویت درتشکل‌ها و انجمن‌های سیاسی- اجتماعی، باور به تغییر پذیری، اعتماد سیاسی به نامزدها، فضای سیاسی دانشگاه و گرایشات مذهبی و اعتقادی با فرآیند مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات ارتباط معناداری دارد. همچنین بین‌ متغیرهای سن، ازدواج و قومیت‌ و مشارکت‌ سیاسی‌ دانشجویان رابطه‌ معناداری وجود ندارد. نهایتاً آنکه تحلیل‌ رگرسیون چندمتغیره نشان داد شش متغیر میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی، عضویت درتشکل‌ها و انجمن‌های سیاسی- اجتماعی، باور به تغییر پذیری، اعتماد سیاسی به نامزدها، فضای سیاسی دانشگاه و گرایشات مذهبی و اعتقادی مجموعاً 57 درصد از تغییرات در متغیر وابسته‌ را نشان دادند.

انتخابات، دانشجویان، دانشگاه آزاد اسلامی، مجلس شورای اسلامی، مشارکت سیاسی.