به گفته‌ي محققان، رديف را مي‌توان يكي از اجزاي اصلي شعر كهن فارسي دانست كه ساخته و پرداخته‌ي ذوق و قريحه‌ي ايراني است. رديف به عنوان يكي از اركان موسيقي كناري، نقش عمده‌اي در شعر كلاسيك فارسي ايفا نموده است و پارسي‌سرايان از ديرباز به سرودن اشعار مردّف توجه نشان داده‌اند. در اشعار ابتدايي فارسي، كمتر از رديف استفاده شده است اما هرچه شعر فارسي به سوي تكامل روي نهاده، كاربرد رديف نيز بيشتر نمود پيدا كرده و شاعران به مرور از كاربرد رديف‌هاي ساده به سوي استفاده از رديف‌هاي دشوار رونهادند. يكي از شاعراني كه توجه ويژه‌اي به رديف نشان داده و كاربرد انواع رديف در شعر او بسامد بالايي دارد، خاقاني است. در اين جستار، تلاش شده است از زاويه‌ي آمار به رديف در شعر خاقاني پرداخته شود؛ لذا با ارائه‌ي آمارهاي دقيق اشعار مردّف و غير مردّف و انواع رديف در كل ديوان اين شاعر، مورد بررسي قرار گرفت و مشخص شد اشعار مردّف وي بسيار بيشتر از اشعار غير مردّف‌اند. آمار انواع رديف نيز نشان مي‌دهد كه رديف‌هاي فعلي پركاربردترين نوع رديف در شعر خاقاني هستند. از سوي ديگر، كاركردهاي رديف در شعر خاقاني نيز مورد بررسي قرار گرفت و به اين نتيجه دست يافتيم كه عمده‌ترين كاركردهاي رديف در شعر اين شاعر عبارتند از: ايجاد وحدت ميان شاعر و مخاطب، هماهنگي رديف با مضمون شعر، ايجاد صور خيال و تركيبات جديد، برجسته‌سازي يك تصوير يا مضمون، القاي حس دروني شاعر، ايجاد وحدت تخيل و انديشه، تقويت موسيقي شعر، ايجاد لذت ديداري و پوشاندن عيوب قافيه.
کلید واژگان :رديف، انواع رديف، كاركردهاي رديف، هنجارگريزي، خاقاني.
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک