چکیده :

شیوه های گوناگونی توسط شاعران برای خلق مضامین تازه و عمیق و آرایش سخن آنها به کار گرفته شده است و نقادان سخن بر هر کدام از این شیوه های ابداع و آرایش کلام نامی نهاده اند. بیان چنین مضامین ژرف از سوی شاعر نیاز به اسباب و لوازمی دارد. هر چند اولین ابزار بیان، زبان است اما متغیرهایی همچون شرایط فرهنگی، مقطع تاریخی، اندیشه ی غالب بر روزگار شاعر و نیز شخصیت وی در آثار شاعر تأثیری مستقیم دارند. تحقیق حاضر تلاشی است در جهت تبیین مضمون آفرینی با حروف الفبا در دیوان غزلیات شمس و پاسخ به این سوال که آیا مضمون آفرینی در دیوان غزلیات مولانا جایگاهی دارد یا خیر؟ و این که مولوی در بکارگیری این شیوه به چه ابداعاتی دست یازیده است؟ روش تحقیق توصیفی بوده و از طریق مطالعات کتابخانه ای و الکترونیکی صورت می گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که مضمون آفرینی با حروف الفبا سابقه ای طولانی در شعر فارسی دارد و مولوی نیز به آن توجه خاص داشته است. این گونه توجه نمودن به مفردات حروف و طرز نوشتن آنها که کدام یک به چه شکلی نوشته می شود، باعث شده تا از آنها با کاربردهای متنوع همچون تشبیه برای بیان مضامین و اندیشه هایش به زیبایی بهره گیرد و علیرغم توجه به ظاهر حروف و واژگان، هیچ گاه معنی را فدای لفظ نکرده بلکه در همه جا از عهده ی بیان مفاهیم به زیبایی برآمده است.

کلید واژگان :

مضمون آفرینی، هجا، حروف الفبا، مولوی، غزلیات شمس.



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک